ტიგლათფილესერ III
ტიგლათფილესერ III (დ. დოხოლაფირო ჯვ. წ. 795 (?) — ღ. ჯვ. წ. 727) — ნეო-ასურული იმპერიაშ მაფა ჯვ. წ. 745-727 წანეფს, ადასიდეფიშ დინასტიაშ წჷმმარინაფალი. მერჩქინელი რე ასურეთიშ ართ-ართი უდიდაში მამართალო. თიში მართუალათ გეთუ ასურეთიშ სტაგნაციაშ პერიოდიქ, ომაფექ შანულამო გენძალიერჷ, ტერიტორიული ექსპანსიაშ შედეგო ასურეთიშ დიხეფქ დოხოლაფირო ჟირშა გედიდჷ. ტიგლათფილესერქ ატარჷ ოურდუმე რეფორმა, დარსხუ პროფესიული არმია დო მიოჭირინუ ხეშულობაშ კონსოლიდაციას დო ცენტრალიზაციას. ნამთინე მენცარეფიშ აზრით, ტიგლათფილესერიშ ბორჯის ასურეთიქ იმპერიათ გინირთჷ.
| ტიგლათფილესერ III | ||
 ტიგლათფილესერ III ომაფე დოხორეშ სტელას | ||
| ნეო-ასურული იმპერიაშ მაფა | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| ჯვ. წ. 745 წანა – ჯვ. წ. 727 წანა | ||
| წიმოხონი | აშურ-ნირარი V | |
| მონძე | სალმანასარ V | |
| დუნაბადი | დოხოლაფირო ჯვ. წ. 795 (?) | |
| ნაღურა | ჯვ. წ. 727 (68 წანერი) | |
| მუმა | ადად-ნირარი III ვარდა აშურ-ნირარი V | |
| ალმასქუ | იაბა | |
| სქუალეფი | სალმანასარ V სარგონ II (?) სინ-აჰუ-უსური (?) | |
ტიგლათფილესერიშ ხვისტაშა ეშულაშ გარმება ბოლოშა რჩქინელი ვარე. ასურული წყუეფიშე ბგეფულენთჷ ნამდა ჸათე პერიოდის მოხვალამე არყება დო კანკალე ისტორიკოსი თის ხოლო ანტკიცენს ნამდა ტიგლათფილესერი ჸოფე უზურპატორი, ნამუსჷთ ხვისტა ხეშა აშუჸოთამუ ნძალაშ გიმორინაფათ წიმოხონი აშურ-ნირარი V-შე, ნამუთ შილებე რდუკო თიში მუმა ვარდა ჯიმა. შხვა ვერსიათ ტიგლათფილესერს ხვისტა მეუღებუ მონძეობათ. მარა ბოლოშა მუთუნ ვარე გინოჭყვიდილი დო დებატეფი ისტორიკოსეფს შქას ასე ხოლო მეურს.
მართუალაშ დაჭყაფუშე, ტიგლათფილესერქ ძალამს დადაღარჷ დიდებულეფიშ დო ოურდუმე მოღალეეფიშ გოლინა. მორჩილი წჷმოძინეფიშ უკულ, ჯვ. წ. 744 წანას, თიქ დამარცხჷ ურარტუშ მაფა სარდური II, არპადიშ გოხოლუას. თენა შანულამი გომორძგუა რდჷ, მუშენდა ურარტუ ასურეთიშ ნძალიერი კონკურენტი სახენწჷფო რდჷ. სარდურიშ დამარცხებაშ უკულ, ტიგლათფილესერქ ლევანტიშ რეგიონით დეინტერესჷ. წანეფიშ გოძვენას, თიქ დახე რსულას ქიდეკინჷ ლევანტი დო მოჯალაგუ თიში გოლინიანი ომაფეეფი, მაგალთო ართ-ართი ჸათეცალი ომაფე რდჷ არამიშ დამასკო. ჯვ. წ. 729 წანაშო ტიგლათფილესერქ ქიდეკინჷ ბაბილონეთი დო გინირთჷ ბაბილონეთიშ მაფათ ხოლო.