ფილიპ პეტენი
ანრი ფილიპ ბენონი ომერ ჟოზეფ პეტენი (ფრანგ. Henri Philippe Benoni Omer Joseph Pétain; დ. 24 პირელი, 1856 — ღ. 23 კვირკვე, 1951), უმოსო შინელი მუჭოთ ფილიპ პეტენი, მარშალი პეტენი (ფრანგ. Maréchal Pétain) — ფრანგი ოურდუმე დო სახენწჷფო მოღალე, მაართა მოსოფელიშ ლჷმას ხემანჯღვერენდჷ საფრანგეთიშ აკოანჯარაფილი ნძალეფს, მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის რდჷ კოლაბორაციონისტული ვიშიშ რეჟიმიშ მადუდე 1940-1944 წანეფს.
გურაფულენდჷ სენ-სირიშ ოურდუმე აკადემიას. მონაწილენდჷ მაართა მოსოფელიშ ლჷმას დო ხემანჯღვერენდჷ საფრანგეთიშ აკოანჯარაფილი ნძალეფს ვერდენიშ ბურჯაფის. ოურდუმე წჷმოძინეფიშ დო გომორძგუეფიშ გეშა პეტენს გიოდვეს ვერდენიშ ნჯილო. 1917 წანას პეტენი ქუდარინეს საფრანგეთიშ ჯარეფიშ მანჯღვერთარო. მაართა მოსოფელიშ ლჷმაშ თებაშ უკულ, პეტენი მერჩქინელი რდჷ საფრანგეთიშ ერუანული გერგეზო. რიფიშ ლჷმას, პეტენი ხემანჯღვერენდჷ გოართოიანაფილი ფრანგულ-ესპანურ ჯარს. 1934 წანას უკინებუდჷ საფრანგეთიშ ოურდუმე მინისტრიშ პოსტი.
1940 წანას, გერმანიაშ ჯარეფიშით საფრანგეთიშ ოკუპაციაშ ბორჯის, გეგნოდირთჷ პრემიერ-მინისტრიქ პოლ რეინოქ. რეინოშ ელაჩამათ, პრეზიდენტიქ ალბერ ლებრანიქ ახალ პრემიერ-მინისტრო ქუდარინუ ფილიპ პეტენი. საფრანგეთიშ თარობაქ გინოჭყვიდჷ ოთინჩალე ხეკულუაშ დოდვალა გერმანიაწკჷმა დო იტალიაწკჷმა. საფრანგეთიშ თარობაქ გეგნორთჷ დიო კლერმონ-ფერანიშა დო უკულ ვიშიშა. შედეგო, დირსხუ ვიშიშ საფრანგეთიქ ნამუთ აკონტროლენდჷ ობჟათე-ბჟაეიოლი საფრანგეთის. ოორუე-ბჟადალი საფრანგეთი უკინებუდჷ ვერმახტის. ვიშიშ საფრანგეთიშ (ნამუსჷთ ოფიციალურო ჯოხოდჷ საფრანგეთიშ სახენწჷფო) დორსხუაფათ, გეთუ საფრანგეთიშ მასუმა რესპუბლიკაშ პერიოდიქ. ვიშიშ საფრანგეთი ოფიციალურო ზოხორინელი რდჷ, მარა აწარმენდჷ კოლაბორაციონისტული პოლიტიკას ნაცისტური გერმანიაწკჷმა დო წჷმარინუანდჷ მარიონეტული სახენწჷფოს. 1942 წანაშ გერგობათუთაშო გერმანიაქ დო იტალიაქ რსულას ქიდეკინეს საფრანგეთი. პეტენიშ თარობა წოროხანდენჷ ნაცისტური გერმანიაშ ოურდუმე ადმინისტრაციაწკჷმა.
მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ თებაშ უკულ, პეტენი ოჭოფეს, გითოჩამა ქეკადვეს დო ღურა ქიმუსაჯეს. მარა ხანიშ დო ჸეთი გომორძგუეფიშ გეშათ, ნამუეფსჷთ თიქ მაართა მოსოფელიშ ლჷმას მიოჭირინუ, ღურაშ სარჯელი სადღამუშო ჯიხაშ დოხუნათ დუთირეს.