ფილისტიმარეფი
ფილისტიმარეფი (ჯვ.-ური. פלישתים ფლიშტიმი, ბერძენ. φιλισταίοι) — ჯვეში კათა, ნამუჷთ ჯვ. წ. XII ოშწანურაშ დაჭყაფუშე, ოხორანდჷ ქანაანიშ ზუღაპიჯიშ გოხოლუას (თეხანური თელ-ავივიშე[1] ღაზაშახ). ანდაშა რე მოშინელი ჯვეშ აპიანს (დოჭყაფილი დაბ.10:14-შე), თაშნეშე ასირიულ დო ეგვიპტურ წყუეფს. არხო ბჟაეიოლს ხვალე ფილისტინარეფს დო ხეთეფს უჩქჷდეს რკინაშ გინონდღულაფაშ ტექნოლოგია (დოხოლ. ჯვ. წ. XII—XI ოო. ბჟაეიოლ სქირონაშქა ზუღას — კვიპროსის ვარ-და პალესტინას — გჷმოგონაფილქ იჸუ რკინაშ კარბურიზაციაშ დო გამანგარებაშ მეთოდი, ნამუშ შედეგო რკინაქ ბრონზეშ კონკურენტო გჷნირთუ[2]), მუშჸურე [[[რკინაშ ხანი]]შ დაჭყაფუს შანენდჷ. ვარაუდენა, ნამჷ-და პალისტინიშ ომაფე, ნამუთ რსებენდჷ ჯვ. წ. XII—IX ოშწანურეფშახ, სირიას (ამიქიშ ლეხერი), თაშნეშე შილებე მერსხილი ორდას ფილისტიმარეფწკჷმა.
| ფილისტიმარეფი | |
|---|---|
| ნინეფი | ფილისტიმური |
| რელიგიეფი | ბჟადალსემიტური მითოლოგია |
ბიბლიას
რედაქტირაფაბიბლიაშ ტექსტის, კათა „ფილისტიმარეფიშ“ (ჯვ.-ური. פְּלִשְׁתִּים) ჯოხოდვალა მოშინელი რე 286-შახ, დო ქიანა „ფილისტიაშ“ (ჯვ.-ური. פְּלָשֶׁת) ჯოხოდვალა — 8-შახ[3].
ბიბლიას ფილისტიმარეფი მოშინელი რე მუჭოთ კასლუჰიმიშ კათაშ გამნარყი, ნამუსჷთ მისრაიმშე უღჷ გაჭყაფური (დაბ.10:13-14); თეჯგურა გაჭყაფური კასლუჰიმეფს მეთმურსხუანს ეგვიპტეს (მისრაიმი - ეგვიპტეშ ჯოხო ურიულ ნინაშა); ბიბლიაშ კანკალე გჷმასხუნალი კასლუჰიმეფს ენმახუნუანა თ.ჯ. კასიოტიდის — აბანი ნილოსიშ დელტაშ ბჟაეიოლშე, გვალა ლათ. mons Casius-შ (ასე — Ras Kouroun) მუკი-მუკი. უკული ტექსტის (რჯლ.2:23, იერ.47:4 დო ამოს.9:7) მოჩამილი რე, ნამჷ-და ფილისტიმარეფქ ქანაანშა მორთეს კოკიშე ვარ-და ზუღაპიჯიშ ქიანა კაფტორშე (ტექსტეფიშ ნორთის შხვაშთურეფი ჯოხოიდვალუაფჷნა მუჭოთ კაფტორიმი). ბიბლიაშ გჷმასხუნალეფიშ უმენტაშობას კაფტორს კრეტათ მითმირჩქინანა; მარა რე ვერსია, სოდე კაფტორს მეთმირჩქინანა კვიპროსო ვარ-და მორჩილ აზიათ; კაფტორიმეფს გჷთმოსხუნჷნა მუჭთ ფილისტიმარეფიშ სინონიმო, ვარ-და მუჭოთ წიმოხ-კათათ, ჯვეში კათათ[4][5].
ბიბლიას მოთხობილი რე, ნამჷ-და პატრიარქეფი აბრაამი (დაბ.21:32-34), დო უკული ისააკი (დაბ.26:1) ოხორანდეს „ფალისტიმურ დიხას“; „პარტიარქეფიშ ეპოქაშ“ დო ფილისტინარეფიშით ქანაანიშ ობჟათე წყარპიჯიშ ისტორიული დოჸუნაფაშ თეჯგურა მებუნაფა რე ანაქრონიზმი.
თი დიხეფს დო კათეფს შქას, ნამუეფჷთ ურიეფს ქანაანიშ დოჸუნაფაშ პერიოდის ხეშა ვეშუჸოთამნან, ჯოხოიდვალუაფჷნა ფილისტიმური ხუთი მაფაშ (გჷმირინუაფუ ტიტული ჯვ.-ური. סרן „სერენი“) დიხა: ღაზა, აზოტი, ასკალონი, გეთი დო ექრონი, ავიმეფიშ დიხაშამო (იოს.13:2-3, გუმ.3:3). ავიმეფიშ გეშა ირაგადუაფუ: „ ავიმეფი, ნამუეფჷთ ოხორანდეს ოფუტეეფს ღაზაშახ, კაფტორიმეფქ, ნამუეფქჷთ კაფტორშე მორთეს, გოჭყვიდეს დო მუნეფქ თინეფიშ აბანს ქჷდიხორეს“ (რჯლ.2:23).
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა
- Corinne Mamane Museum of Philistine Culture
- National Geographic article Archived 2008-03-26 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- List of Biblical References to Philistines or Philistia
- Tell es-Safi/Gath Archaeological Project Website
- Tell es-Safi/Gath Archaeological Project Blog
- Penn State University - The Sea Peoples and the Philistines (link broken)
- Neal Bierling, Giving Goliath his Due: New Archaeological Light on the Philistines (1992) Archived 5 April 2018 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
"Philistines". ენციკლოპედია ბრიტანიკა (11th ed.). 1911.[[Category:ვიკიპედიაშ სტატიეფი, ნამუეფჷთ იკათუანა ციტატეფს 1911 წანაშ ენციკლოპედია ბრიტანიკაშე ვიკიწყუშა რსხილით]]- The Center for Online Judaic Studies: Ramesses III and the Philistines, 1175 BC
- Biblical Archaeology Review - Yavneh Yields Over a Hundred Philistine Cult Stands
- Neal Bierling. Giving Goliath His Due. New Archaeological Light on the Philistines Archived 5 April 2018 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Ashkelon dig
სქოლიო
რედაქტირაფა- ↑ В Израиле раскопали историю древних филистимлян. კითხირიშ თარიღი: 2009-01-15.
- ↑ Корякова Л. Н.. Освоение железа // Археология раннего железного века Евразии.. კითხირიშ თარიღი: 2021-12-12.
- ↑ Philistines Archived 2019-10-05 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. // ოერეფოშქაშე სტანდარტული ბიბლიური ენციკლოპედია online (1939 წანაშ გჷშაშქ. მეჯინათ)
- ↑ ფილისტიმარეფი Archived 2020-12-04 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. — სტატია ენციკლოპედიაშე „Кругосвет“
- ↑ Strange, J., Caphtor/Keftiu: A New Investigation, Brill, თარგი:აბანიშ მეწურაფა ბიბლიორსხილეფს, 1980. — ხს. 147.
|
ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ. |