ალექსანდრე ცაგარელი

ალექსანდრე ცაგარელქ დებადჷ 1844 წანაშ 27 გერგობათუთას (ჯვეშ სტილით) კასპიშ რაიონს. ჩქჷჩქჷობაშ წანეფს რდჷ დიღომს. მუმა, ანტონ ცაგარელი რდჷ პაპა. ნანა, სალომე უნთელიშვილი რდჷ გაღიერი ადამიერი დო ქორთული ნინა უჩქჷდ ჯგჷრო. მუქ დიდი როლი ილაჸაფჷ სქუაშ ხასიათიშ გჷშანდღულაფას. დუდშე ალექსანდრექ მიშელჷ ქართიშ შურიელი წოფულაშა.

ალექსანდრე ცაგარელი

1859 წანას ჯგირ გურაფაშ გეშა ალექსანდრე ცაგარელს სემინარიაშ ხემანჯღვერობაქ ჯილდო ქიმეჩჷ. თე ბორჯეფს ალექსანდრე ცაგარელს მოწონდჷ ხანტუა დო მუშ ნატრუა რდჷ პეტერბურგიშ სემინარიას გურაფაშ გოგინძორაფა დო დუდიშულ ბორჯის ოხანტალ აკადემიას ლექციეფიშ მორჩქილაფა, მარა თე ბორჯის ნოვგოროდიშ დო სანქტ-პეტერბურგიშ მიტროპოლიტიქ, ისიდორექ ზოჯჷ, ნამდა ინწროობაშ გეშა პროვინციეფიშ კათაშ მეღება ვა შეულებუდეს. თეშ გეშა ალექსანდრექ საქორთუოს ქჷდოსქჷდჷ დო საინტერესო ლიტერატურულ რინას ქიმეთხჷ ხე.

სემინარიაშ თებაშ უკული ალექსანდრექ მიშელჷ გიმნაზიაშა. გიმნაზიაშ თებაშ უკული ალექსანდრექ დავით სარაჯიშვილწკჷმა ართო მიდართჷ პეტერბურგშა ოგურაფუშა. თექ ჩერიცხჷ ომედიცინე ქირურგიულ აკადემიას, უკული გინილჷ ისტორია-ფილოლოგიაშ ფაკულტეტშა უნივერსიტეტშა მარჩქილეთ, სოდეთ გჷმარჩქინ სარკო ხანდაშ ჸოროფა. მუშ ბრელნერი რჩქინაშე დო ხანდაშ ჸოროფაშე თექ ქიჸოროფუეს, ალექსანდრექ თექ ქჷგიკორობჷ ქორთჷ ახალობა.

ცაგარელი მონდომაფილო გურაფულენდჷ ევროპულ ნინეფს, გერმანულ წიგნეფს ლერსიკონიშ უმუხვარებუო კითხულენდჷ. დუდიშულ ბორჯის კითხულენდ ნინეფიშმენცარულ დო ლერსიკოგრაფიულ ნახანდეფს.

1867 წანას ალექსანდრექ დავით სარაჯიშვილწკჷმა ართო გერმანიაშა მიდართჷ. გერმანიაშე დორთინაშ უკულ ალექსანდრექ ქეშუდჷრთჷ გამორსეფშო ხაზჷრუას. მასქერეფშა დო მაჸალეეფშა ნაჯღონა ნაჭარეფს ალექსანდრე ბაღებულო იშინუანდჷ გერმანიას დო რუსეთის გატარებულ დღალეფს, მარა უგჷნალო დელახ დო არქემეფქ საქორთუოშა დორთა ელუჩეს. ალექსანდრეს თი დონეშა ოკო უნივერსიტეტის გურაფა, ნამდა გური ვაუჩჷ არქემეფიშ ელაჩამას დო სანძღოსგალე გურაფა გინოჭყვიდჷ.

1868 წანაშე ალექსანდრე მიუნხენიშ უნივერსიტეტიშ ფილოსოფიური ფაკულტეტიშ ფილოლოგიური გჷნართაშ სტუდენტი რე.

1869 წანას ალექსანდრე ცაგარელქ ჯვეში ოუნივერსიტეტე ნოღა ტუბინგენშა მიდართჷ, სოდეთ სანსკრიტული დო დარაფაშ ნინეფიშმენცარობეფს გურაფულენდჷ პროფესორ როთიწკჷმა. თეშ უკული ალექსანდრექ დირთჷ პეტერბურგშა. თექ დოჭარჷ ოდისერტაციე თემა კავკასიურ ნინეფიშ ქორთული (ქართველურ) ნინეფიშ ბუნაშ მორფოლოგიაშე. ოდისერტაციე სხუნუქ ალექსანდრეშ ნახანდი მიწონუ დო თინა დანტკიცეს ქორთული ნინაშ დო ქორთული სიტყიერებაშ პრივატდოცენტო დო ლექციეფიშ კითხირიშ ნება ქიმეჩეს. 1874 წანას გჷშაგორეს ქორთული სიტყვიერებაშ კათედრაშ დოცენტო. თელ ენერგიათ ლჷმენდჷ პეტერბურგიშ უნივერსიტეტის ქორთული სიტყვიერებაშ კათედრაშ კანონიერი ნებეფშო. 1875 წანას ალექსანდრექ საქორთუოშა დირთჷ. 1890 წანას ულირი რდჷ რომშა. 1894 წანას კჷნ დირთჷ საქორთუოშა. თეშ უკულ მასუმაშა მიდართჷ იტალიაშა, სოდეთ ვატიკანიშ ბიბლიოთეკას მიოგორუ ქორთულ „ოთხთავს,“XII ოშწანურაშ ძეგლის. 1920 წანას ალექსანდრე საქორთუოშა ირთუ დო მუშობას იჭყანს ქართიშ სახენწჷფო უნივერსიტეტის, სოდეთ ხანდენდჷ რინაშ ეკონია დღაშა. ჩინებული ნინეფიშმენცარი, ფილოსოფოსი, ისტორიკოსი, პალეოგრაფი დო არქეოგრაფი - ალექსანდრე ცაგარელი რდჷ XIX ოშწანურაშ 60-იანი წანეფიშ ართ-ართ არძაშ უმოს ნიჭიერი ჟურნალისტი, პუბლიცისტი დო ლიტერატურაშ კრიტიკოსი.

ალექსანდრე ცაგარელქ გჷმირკვიუ მარგალურ ნინა დო გჷმაბჟინუ ნახანდი „მარგალური ეტიუდეფი.“ ალექსანდრე ცაგარელქ შაყარუ დო გჷმაბჟინუ მარგალური არიკეფი დო შხვა ტექსტეფი. ალექსანდრექ გჷმირინუ მაართათ მარგალურო ოჭარალო ასო "ჸ" დო ირაციონალურ ასო "ჷ."

გალენი რცხუეფი რედაქტირაფა

  • ალექსანდრე ცაგარელი on ბურუსი ((ქორთ.))