რომი

რომი (იტალიურო Roma; ლათ. Rōma) — იტალიაშ უდიდაში ნოღა რე დო თე ჯოხოდვალაშ "კომუნა" აგლომერაცია ართ-ართი უშხუაში რე ევროპას 120 კმ² ფართობით (იოლას დინტირინუანდჷ ნოსქილედ ჩხორო უშხუაშ იტალიურ ნოღას: მილანს, ნეაპოლს, ტურინს, პალერმოს, გენუას, ბოლონიას, ფლორენციის, ბარის დო კატალინას, თაშნეშე ოთხ უშხუაშ ევროპულ ნოღას, მუჭომეფით რე პარიზი, ბერლინი, სტოკჰოლმი დო ბრიუსელი). ნოღაშ მახორობა აკმადგინანს 2,872,800 (2017), აგლომერაციაშ—დოხოლ. 4 მილიონი. რომიშ ასეიანი მერი რე ჯოვანი ალემანო (2008).

რომი Roma შილა გერბი ქიანა  იტალიაიტალია რეგიონი ლაციოლაციო კოორდ. 41.9,12.541°54′00″ ოორ. გ. 12°30′00″ ელ. გ. მერი ვირჯინია რაჯი ფართობი 1,285 კმ² ცენტრიშ სიმაღალა 21 მ ოფიციალური ნინა იტალიური მახორობა 2,872,800 კოჩი (2017) მეჭედალა 2,236 კოჩი/კმ² აგლომერაცია 4,355,725 ბორჯიშ ორტყაფუ UTC+1 ტელ. კოდი 06 ოფოსტე ინდექსი 00100; 00118 to 00199 ოფიციალური ვებ-ხასჷლა რცხუ რომი

მოსოფელიშ მონძალა UNESCO, ობიექტი № 91 რუს. • ინგლ. • ფრ.

რომიშ ედომუშამი დინოხოლენი პროდუქტი აკმადგინანს 75 მილიარდ ევროს. 2001 წანას რომქ გჷმიმუშუ იტალიაშ ედომუშამი პროდუქტიშ 6,5%, მუთ არძაშე მაღალი რე იტალიაშ ნოღეფს შქას.

ისტორია

მარკუს ავრელიუსიშ ნოჭახნაკუ

ნოღაშ ისტორია ჩქ.წ-შა დოხოლაფირო VIII ოშწანურაშე იჭყაფუ. მუში ისტორიაშ მალობას რომი რდჷ ჯვეში რომიშ (რომიშ ომაფე, რომიშ რესპუბლიკა, რომიშ იმპერია), მოგვიანაფილო იტალიაშ ომაფეშ დო იტალიაშ რეპუბლიკაშ ცენტრი, ვარა ნანანოღა.

ლეგენდაშ მეჯინათ, ნოღა რომი ნაჟირა ჯიმალეფქ, რომულუსიქ დო რემუსიქ გაჭყეს ჯვ.წ. 753 წანაშ 21 პირელს. არქეოლოგიური მოღეეფი ხოლო თეს ადასურენა, ნამდა რომი, მუჭოთ ნოღადოხორალა ჩქ.წ. ეკ-შახ მა-8 ოშწანურაშე ოკო ფორმირებედჷკო. ნოღაქ რომიშ ომაფეშ ნანანოღათ გინირთჷ (ნამუსუთ ტრადიციაშორო, შკვითი მაფა მართუნდუ), უკული რომიშ რესპუბლიკაშ (ჯვ.წ. 521 წანაშე იმართუდუ სენატიშე), საბოლოოთ ჯვ.წ. 27 წანაშე რომიშ იმპერატორქ ქინუდირთჷ ოდუდეს.

კომპიდილიოშ მოედანი

გოჭყაფაშე ჯვ.წ. 386 წანას ნოღა მაართათ ეჭოფეს კელტეფქ, თე წანაშ ბოლოს რომაალეფქ დეპყრეს კელტეფი. კელტეფქ რომაალეფს ნოღაშ დართინაფალო 1000 გირვანქა ორქოშ გინოგაფა მეუზალეს, მუშეთ რომქ ვარია ქიმუჩინჷ დო საგამო მენტებათ უგამუ.

რომიშ ნძალაალობაქ ევროპაშ დიდი ნორთიშე დო სქირონაშქა ზუღაშ წყარპიჯეფშე გიფაჩჷ, მახორობაშ მუდანობა მილიონს ოჭირინდუანდჷ. თელი ვითოში წანაშ მალობას რომი ბჟადალური ოქიანუშ (სამყაროშ) უდიდაშ, უდიდარაშ დო პოლიტიკურო არძაშო გოლინამი ნოღათ რდჷ მერჩქინელი. რომს სიდიადა ვართ რომიშ იმპერიაშ დონთხაფაშ უკული უდინუაფუ.

არქიტექტურა

ჯვეში რომი

რომიშ ართ-ართი სიმბოლო რე კოლიზუმი (70-80 ჩქ.წ.ეკ), ნამუთ არძაშ უმოსი გოსოფური ამფითეატრი რდჷ რომიშ იმპერიას. კოლიზეუმი გლადიატორეფიშ აკორკინებაშ ოჯინუშა მეულირ 60,000 კოჩის ინტირინუანდჷ. ჯვეში რომიშ ჩინებული ძეგლეფი რე რომიშ ფორუმი, დომუშ აურეა, პანთეონი, ტრაიანეშ სჷმეტი, ტრაიანეშ ბაზარი, მუდგაზმარენი საკატოკომბო არე, მაქსიმუსიშ ცირკი, კარაკალაშ აბანოეფი, ავგუსტინეშ მავზოლეუმი, კონსტანტინეშ ორგალი, ცესტიუსიშ პირამიდა დო შხვა.

დემოგრაფია

იმპერატორ ავგუსტინეშ ბორჯის რომი არძაშე უდიდაში ნოღა რდჷ მოსოფელს დო ოეგებიეთ, მა-19 ოშწანურაშახ ეგაფილი არძაშე უდიდაში ნოღა. სტატისტიკური მუნაჩემეფით, ნოღაშ მახორობა 450 000-შე 3 მლნ-შახ რდჷ. რომიშ იმპერიაშ უკული, შილებე 50 000-შე ნორკები ხოლო ქორდჷ დო სტაგნაციურ დგომარებას რდჷ რენესანსიშახ. მუჟამს რომიშ ომაფექ 1870 წანას რომი ეჭოფუ, ნოღაშ მახორობა 200,000-შახ რდჷ, კუნტა ხანშა 600,000-ო გინირთჷ. მაჟირა მოსოფელიშ ლმაშ ბორჯის მუსოლინი ხელუანურო ოცადჷდჷ ნოღაშ მახორობაშ რდუალაშ აკობორკუას, მარა 1931 წანას რომს მილიონშე უმოსო კოჩი ოხორანდჷ.

ამდღარშო რომიშ მახორობა ოფიციალურო 2,8 მლნ-შახ რე. ნოღაშ ურბანულ ფართობის 5,352 კმ²-ს 4 მილიონი კოჩი ოხორანს. რომიშ მახორობაშ 6,2%-ს იმიგრანტეფი წჷმარინუანა.

რესურსეფი ინტერნეტის

• ანტიკური რომიშ მოდელი Archived 2010-01-18 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
• Vintage რომი: ირიათოიანი ნოღა Archived 2010-07-11 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. - სლაიდშოუ