არისტარქე სამოსარი
არისტარქე სამოსარი (ჯვ.ბერძ. Ἀρίσταρχος ὁ Σάμιος; დ. დოხოლაფირო ჯვ.წ. 310, სამოსი — ღ. დოხოლაფირო ჯვ. წ. 230; ალექსანდრია) — ბერძენი ასტრონომი დო მათემატიკოსი, შინელი რე მუჭოთ ჰელიოცენტრული სისტემაშ დუმარსხუაფალი. არისტარქექ წჷმარინუ მოდელი, ნამუშ მეჯინათ ბჟა რე ცენტრის დო თის დიხაუჩა მუკი-მუკი გართანს. არისტარქეშ ჸათე იდეა გერსხილი რე ჯვეში ბერძენი ფილოსოფოსიშ ფილოლაოსიშ (470 – 385) იდეეფს. ფილოლაოსის ოქიანუშ ცენტრო დაჩხირი მიოჩქუდჷ. არისტარქექ დაჩხირო ბჟა ქიმირჩქინჷ დო პლანეტეფი, რსხულეფო, ნამუეფი ბჟას გართანდეს. არისტარქე ფიქრენდჷ ნამდა მურიცხეფი რდეს ბჟაცალ რსხულეფი, ნამუეფი ბჟაშე უმოს შორს იდვალუაფუდეს. არისტარქეშ მენცარულ იდეეფქ იგნორირებულქ იჸუ დო პოპულარობა ვეიაჭოფჷ. მუშენი და ჸათე პერიოდის უმოსო მეღებული რდჷ არისტოტელეშ დო პტოლემეშ გეოცენტრული მოდელი. არისტარქეშ იდეეფქ რენესანსიშ პერიოდიშახ გოჭყოლადირქ იჸუ. ჰელიოცენტრული მოდელიშ უკულიან გოვითარაფაშა დიდი თია მიშეღჷ შინელი ასტრონომიქ ნიკოლოზ კოპერნიკიქ. არისტარქეშ ბიოგრაფიაშე ბრელ მუთუნ ვარე რჩქინელი დო არისტარქეშ ორიგინალი ნაჭარეფი ხოლო დინაფილი რე. ასეიან ბორჯიშა მაჭირინუ არისტარქეშ ხვალე ართი მენცარული ნახანდიქ "ბჟაშ დო თუთაშ ზომაშ დო სიშორაშ გეშა". ჸათე ნახანდის არისტარქე გჷმოთვალუნს ბჟაშ დო თუთაშ ზომას დო თინეფიშ სიშორას დიხაუჩაშე, დიხაუჩაშ რადიუსიშ მეჯინათ.
არისტარქე სამოსარი | |
ჯვ. ბერძნ. Ἀρίσταρχος ὁ Σάμιος | |
არისტარქე სამოსარიშ ნოჭახნაკუ სალონიკიშ უნივერსიტეტის | |
დაბადებაშ თარიღი: |
დოხოლაფირო ჯვ.წ. 310 |
---|---|
დაბადებაშ აბანი: | |
ღურაშ თარიღი: |
დოხოლაფირო ჯვ. წ. 230 |
ღურაშ აბანი: | |
ომენცარე სფერო: | |
ომენცარე ხემანჯღვერი: | |
ჩინებული რე მუჭოთ: |
ჰელიოცენტრული სისტემაშ დუმარსხუაფალი |
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა- Biography: JRASC, 75 (1981) 29
- First estimate of the Moon's distance and First estimate of the Sun's distance from educational website From Stargazers to Starships
- Aristarchus of Samos, The Ancient Copernicus (https://archive.org/details/aristarchusofsam00heatuoft
- Online Galleries, History of Science Collections, University of Oklahoma Libraries High resolution images of works by Aristarchus of Samos in .jpg and .tiff format.