გრენლანდია (დან. Grønland – „წვანე ქიანა“; გრენ. Kalaallit Nunaat – „ადამიერეფიშ დიხა“) — კოკი ოორუე ჸინუამი ოკიანეს დო ატლანტიშ ოკიანეს, ოორუე ამერიკაშ კონტინენტწკჷმა. მოსოფელიშ უკაბეტაში კოკი, ასე დანიაშ დოჸუნალას რე.

გრენლანდია
კალაალისუტი. Kalaallit Nunaat
გერბი
შილა
ქიანა დანიაშ შილა დანია
სტატუსი ავტონომიური პროვინცია
ადმინ. ცენტრი ნუუკი (გოტჰობი)
შხუ ნოღა ნუუკი
შხუ ნოღეფი სისიმიუტი, ილულისატი, კაკორტოკი
დორსხუაფაშ თარიღი 1979
მადუდე მიკაელა ენგელი
ედპ (2008)
ედპ ართ შურ მახორუშე
1,1 მლრდ.  (45)
34 700
ოფიც. ნინეფი გრენლანდიური
დანიური
მახორობა (2022)
56,583 (210 აბანი)
მეჭედალა 0,028 კოჩი/კმ²
ერუან. აკოდგ. გრენლანდიარი ესკიმოსეფი
ფართობი 2 166 086 კმ² (12 აბანი)
სიმაღალა ზუღაშ დონეშე
 - უმაღალაშ ჭურჭული

 3,700
გრენლანდია რუკას
ბორჯიშ ორტყაფუ UTC-1
ოტელეფონე კოდი +299
ოფოსტე ინდექსეფი 39xx
ინტერნეტ-დომენი .gl
ავტომ. ონომერე შანეფი GL
Greenland

გრენლანდია მოსოფელიშ უკაბეტაში კოკი რე. ფართობი — 2 166 086 კმ². მახორობა (2015 წანაშ ფასებათ) — 55 984 ადამიერი, თინეფს შქას 90% – ესკიმოსეფი.

1386 წანაშე კოკი ორხველუდჷ ნორვეგიას, 1814 წანაშე — დანიაშ დოჸუნალას რე. 1979 წანას დანიაშ პარლამენტიქ გრენლანდიას ფართო ავტონომია მეჩჷ.

ადმინისტრაციული ცენტრი — ნუუკი (გოტჰობი).

გრენლანდიაშ რუკა

ადმინისტრაციული დორთუალა

რედაქტირაფა
 
გრელანდიაშ მუნიციპალიტეტეფი

გრენლანდიას 2009 წანაშე 3-იშ მანგიორო უღუ 4 ტერიტორიული ართული, ნამუეფსჷთ მუნიციპალიტეტეფი ჯოხო: სერმერსუკი („ძალამ მიარე ჸინი“) ნანანოღა ნუუკიშ ელმოლს; კუიალეკი („ობჟათე“) ფარველიშ კოდმეშ ელმოლი; კეტატა („ცენტრი“) ნანანოღაშ ოორუეშე, დეივისიშ საროტიშ მანგას დო კაასუიტსუპი („წკურუმი“) ოორუე-ბჟადალშე. გრენლანდიაშ ოორუე-ბჟაეიოლს იდვალუაფუ ოორუე-ბჟაეიოლ გრენლანდიაშ ერუანული პარკი.

ეკონომიკა დო ბიზნესი

რედაქტირაფა

გრენლანდიაშ საჯარო ხარჯეფიშ დოხოლაფირო გვერდის დანია აფინანსენს, მუთ წანმოწანას ოშქაშეთ 3.2 მილიარდის აკმადგინანას. თაშნეშე დიდი მიშნაველეფს ღებულენს ჩხომჭოფუაშ ლიცენზიეფიშ მეჩამათ დო ორთაშობური რესურსეფიშ გჷმორნაფაშო დჷნაწესებუ კომპენსაციეფშე, მუთ წანმოწანას დოხოლაფირო 280 მილიონს აკმადგინანს. თიში ექსპორტიშ 90% თაშნეშე აკმადგინანს ზუღაშ პროდუქტეფს. ბოლო წანეფიშ გოძვენას ქჷდიჭყჷ ტურიზმიშ ინდუსტრიაშ გოვითარაფაქ ხოლო.

გეოგრაფია

რედაქტირაფა
 
გრენლანდიაშ რუკა

გრენლანდია იდვალუაფუ 60°-84°N განედეფს დო 11°-74°W მერიდიანეფს შქას დო რე ოორუე ამერიკაშ სიდიდათ მასუმა ქიანა.

გრენლანდიას ობჟათე-ბჟადალშე უხურგანს ატლანტიშ ოკიანე; ბჟაეიოლშე — გრენლანდიაშ ზუღა; ოორუეშე — არქტიკული ოკიანე; ბჟადალშე — ბაფინიშ ზუღა. უახოლაში ქიანეფი რე ბჟადალშე კანადა, ბჟაეიოლშე — ისლანდია. გრენლანდიას იდვალუაფუ მოსოფელს უდიდაში ერუანული პარკი. გრენლანდია უდიდაში კოკი დო დოჸუნელი ტერიტორია რე.

ლიტერატურა

რედაქტირაფა
  • Ehrlich, Gretel, This Cold Heaven: Seven Seasons in Greenland, (Vintage, 2003)
  • Kpomassie, Tete-Michel, An African in Greenland, (NYRB Classics, 2001)
  • Alley, Richard B. The Two-Mile Time Machine: Ice Cores, Abrupt Climate Change, and Our Future. Princeton University Press, 2000, ISBN 0-691-00493-5.
  • Bardarson, I. (ed. Jónsson, F.) "Det gamle Grønlands beskrivelse af Ívar Bárðarson (Ivar Bårdssön)", (Copenhagen, 1930).
  • CIA World Factbook, 2000.
  • Lund, S. 1959. The Marine Algae of East Greenland. 1. Taxonomical Part. Meddr Gronland. 156(1), pp. 1–245.
  • Lund, S. 1959. The Marine Algae of East Greenland. 11. Geographic Distribution. Meddr Gronland. 156, pp. 1–70.
  • Steffen, Konrad, N. Cullen, and R. Huff (2005). "Climate variability and trends along the western slope of the Greenland Ice Sheet during 1991–2004," Proceedings of the 85th American Meteorological Society Annual Meeting (San Diego).
  • Stern, Pamela R. Historical dictionary of the Inuit. Scarecrow Press, 2004. ISBN 978-0-8108-5058-3

რესურსეფი ინტერნეტის

რედაქტირაფა
 
ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ:
თარობა
ზოგადი ინფორმაცია