კანადა
კანადა (ინგლ. Canada) — ოორუე ამერიკაშ ქიანა ოორუე ამერიკაშ ოორუე ნორთის. აკმოდირთუ ვით პროვინციაშე. ელახშე ომძღჷ ატლანტიშ ოკიანე, რჩქალი ოკიანე, ოორუეშე ოორუე ჸინუამი ოკიანე, ობჟათეშე ააშ.
Canada კანადა |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| დევიზი: |
||||||
| ჰიმნი: „O Canada“ |
||||||
 |
||||||
| ნანანოღა | ოტავა | |||||
| უკაბეტაში ნოღა | ტორონტო | |||||
| ოფიციალური ნინა(ეფი) | ინგლისური, ფრანგული | |||||
| თარობა | ფედერალური საპარლამენტე კონსტიტუციური მონარქია | |||||
| - | მონარქი | ჩარლზ III | ||||
| - | გენერალ-გუბერნატორი | მერი სიმონი | ||||
| - | პრემიერ-მინისტრი | ჯასტინ ტრიუდო | ||||
| ფართობი | ||||||
| - | გვალო | 9,984,670 კმ2 (2-ა) | ||||
| - | წყარი (%) | 8.92 | ||||
| მახორობა | ||||||
| - | 2018 ფასებათ | 37,242,571 (38-ო) | ||||
| - | მეჭედალა | 3.92 ად/კმ2 (228-ო) | ||||
| ედპ (ჸუპ) | 2019 ფასებათ | |||||
| - | გვალო | 1.930 ტრილიონი (15-ა) | ||||
| - | ართ მახორუშე | $51,546 (20-ა) | ||||
| აგი (2017) |  0.926 (ძალამ მაღალი) (12-ა) |
|||||
| ვალუტა | კანადური დოლარი ($) (CAD) |
|||||
| ბორჯიშ ორტყაფუ | UTC-8 | |||||
| - | ზარხულიშ (DST) | UTC-7 (UTC) | ||||
| ქიანაშ კოდი | CA | |||||
| Internet TLD | .ca | |||||
| ოტელეფონე კოდი | +1 | |||||
.svg)
ამდღარი კანადაშ ტერიტორიას უჯვეშაშ ბორჯიშე ოხორანდეს აბორიგენული კათეფი. მა-15 ოშწანურაშ დაჭყაფუს, ბრიტანალეფქ დო ფრანგეფქ ქჷმორთეს დო ქჷდიხორეს თაქი. 7 წანაშ ლჷმაშ უკული, 1763 წანას საფრანგეთიქ გაჭყჷ მუში მაართა კოლონიეფი ოორუე ამერიკას. 1867 წანას 4 ბრიტანული კოლონიურ დიხაშე აკმოდირთუდჷ კანადაშ კონფედერაცია.
კანადა რე ფედერალური სახენწჷფო. სახენწჷფო მონწყილობათ რე ოპარლამენტე დემოკრატია დო კონსტიტუციური მონარქია. მანჯღვერი რე დიაფალი ელისაბედ II. ოფიციალური ნინეფი რე ინგლისური დო ფრანგული ნინეფი. კანადა რე მოსოფელიშ ართ-ართი არძაშე უმოსი გავითარებული ქიანა.
აბორიგენი კათეფი
რედაქტირაფაარქეოლოგიური დო გენეტიკური გჷმორკვიებეფით იდასურებუ, ნამდა ადამიერი ოხორანდჷ ოორუე იუკონს 26,500 წანაშ წოხლე დო ონტარიოს 9,500 წანაშ წოხოლე.
ევროპული კოლონიზაცია
რედაქტირაფამაართა ევროპალეფი, მიდგაქ კანადაშა მორთეს, რდეს ნორვეგიალი მეზუღურეფი, მეხოლაფირო 1000 წანას. თეშ უკული ევროპალეფქ მუკორჩქინდეს 1597 წანას, მუჟამსჷთ იტალიარ მეზუღურქ, ჯოვანი გაბოტოქ ატლანტიშ ოკიანე გინონჩურუ ინგლისშე კანადაშა.
საინტერესო ფაქტეფი
რედაქტირაფა- კოდმე სპირი, კანადაშ უმაღალაში კონკა რე (დო ოორუე ამერიკაშ ხოლო), მილარე ნიუფაუნდლენდის დო ლაბრადორს, ავალონიშ ჩქონს. საფრანგეთიშ ნანანოღა – პარიზწკჷმა უმოს ახლოს რე (4000 კმ.), ვინდარო ვანკუვერწკჷმა (5020 კმ.).
- ჰუძონიშ ჸუჯი — მოსოფელიშ არძაშე უმოსი ფართე დინოხოლენი წყარეფიშ მოცულობაშ რე.
- ფანდიშ საროტი კანადაშ ბჟაეიოლ წყარპიჯის, ნამუთ ნიუ–ბრანსუიკონს დო ახალ შოტლანდიაშ ოშქაშეთ რე, რჩქინელი რე საეგებიოშ არძაშ უმოს მაღალი მოქცევეფით.
- სტამპედი — მოსოფელიშ უდიდაში ფესტივალი, ნამუთ ირ ზარხულს იტარებუ ნოღა კალგარის.
- მონრეალი — მაჟია დიდი ნოღა რე პარიზიშ უკულ ფრანგულნინამ ნოღეფშე.
- კონფედერაციაშ ხინჯი, ნამუთ ეკმარსხუანს ნიუ–ბრანსუიქის პრინც ედუარდიშ კოკაწკმა, სიგირძათ 13 კმ. — თენა რე საეგებიოშ არძაშ უმოს გირძე ხინჟი, ნამუთ აკოგაფილი რე გოჷინილ წყარიშ ჟინპიჯის.
- კონკა სი–ენ ტორონტოს — მაჟია რე საეგებიოს კონკაშობური სტრუქტურაშ სიმაღალათი, ნამუთ ეკოგაფილი რე კოჩიშ ხეთ, სიმაღალა რე 555 მეტრა, ნამუქ 2007 წანას მაართა აბან დუთმუ დუმაიშ კონკას.
- ნოღა კვებეკი — ოორუე ამერიკაშ არძაშ უმოს ჯვეში ნანანოღა დო ხვალახე დიო ხოლო გამანგარებული ნოღა რე. ოტავაწკჷმა ართო კანადაშ გენერალ–გუბერნატორიშ რეზიდენცია რე.
- კვებეკიშ პროვინცია მუშ დინოხოლენ პოლიტიკაშე უმოს მეტის ახარჯენს, ვინდარო ააშ-იშ არძა შტატი ართო.
- ჰუძონიშ ჸუჯიშ კომპანია – ოორუე ამერიკაშ უჯვეშაშ კომპანია რე.
- ოტავა — პოლიტიკური ნანანოღა რე, მონრეალი — ფრანგული კულტურაშ, მოდაშ დო ფინანსური მაღალტექნოლოგიეფიშ ნანანოღა რე. ტორონტო – ინგლისური კულტურაშ, კანადაშ ფინანსური, ოფონდე ვაჭარუაშ დო ააშ დო ევროპაწკჷმა მიმარსხუაფალი ოვაჭარე ნანანოღა რე, ვანკუვერი – აზიურ–რჩქალოკიანურ რეგიონეფწკჷმა ოვაჭარე რსხუშ ფინანსური, ვალუტაშ ოვაჭარე დო ძვირფასი მეტალეფიშ ნანანოღა რე, კალგარი — ენერგეტიკული რესურსეფიშ ვაჭარუაშ ფინანსური ნანანოღა რე, ვინიპეგი — ომეურნე პროდუქტეფიშ ვაჭარუაშ ფინანსური ცენტრი რე, გალიფაქსი — ზუღაშპროდუქტეფიშ ვაჭარუაშ ფინანსური ნანანოღა რე, ოშავა – ოავტომობილე ნანანოღა რე.
- ჯგირ ტაროზის ტობა ნიაგარა–ონ–ტე–ლეიკიშე, ელახშე ნიაგარაშ წყარგელაფუწკჷმა, ჰორიზონტის შილებე ტორონტოშ ნოდგჷმეფიშ ძირაფა, ნამუთ თეშე 100 კმ.–თ რე დაშორებული.
- ბე–ჟამიშ კომუნა, ნოღა ჟამეზის (ოორუე კვებეკიშ აკანს) — მოსოფელს უდიდაში კომუნა რე ტერიტორიაშ ფართობიშ კუნთხუთ (350 000 კმ²–შე მეტი).
- კოკი სეიბლი, ახალ შოტლანდიაშ წყარპიჯშე 300 კილომეტრის (ატლანტიკაშ ოკიანეს) რე, ნამუთ ხვალახე კანადურ ტერიტორია რე, სოდე რენა ტყარი ცხენეფი, დო ნამუთი ჯგირო ოხორანა იზოლაციას .
- დევონიშ კოკი ნუნავუტის — უჩადიხაშ უდიდაშ უხორინელი ტერიტორია, ნამუთ კანადაშ კოსმოსურ ოაგენტეს ომოინალე ფართის ორხველჷ. თიშგურშენ ნამჷ-და თიშ ლანდშაფტი მარსიანული ლანდშაფტიშნერი რე.
- მოსოფელიშ უდიდაში „პარკი“ ჸუდეეფიშ ბარბალეფი მილარე ალბერტის, ფორტ-მაქ-მარრი–ს.
- მონრეალიშ ოლიმპიური სტადიონიშ კონკა, მოსოფელიშ უდიდაში ეკმართუ კონკა რე.
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფათარობა
რედაქტირაფა- კანადაშ თარობაშ ოფიციალური ვებ–ხასჷლა
- კანადაშ გენერალ–გუბერნატორიშ ოფიციალური ვებ–ხასჷლა
- კამადაშ პრემიერ–მინისტრიშ ოფიციალური ვებ–ხასჷლა