კოსტა-რიკა (ესპ. დიდარი წყარპიჯი), ედომუშამი ოფიციალური ჯოხოდვალა კოსტა-რიკაშ რესპუბლიკა (ესპ. República de Costa Rica) — სახენწჷფო ცენტრალურ ამერიკას. ოორუეშე უხურგანს ნიკარაგუა, ობჟათე -ბჟაეიოლშე — პანამა, ბჟადალშე — რჩქალი ოკიანე, ბჟაეიოლშე — კარიბიშ ზუღა.

კოსტა-რიკაშ რესპუბლიკა
República de Costa Rica
კოსტა-რიკა
კოსტა-რიკაშ
ჰიმნი: Noble patria, tu hermosa bandera
კოსტა-რიკაშ ორენი
ნანანოღა
(დო უკაბეტაში ნოღა)
სან-ხოსე

9°55′ ოორ. გ. 84°04′ ბჟად. გ. / 

ოფიციალური ნინა(ეფი) ესპანური
თარობა დემოკრატიული რესპუბლიკა
 -  პრეზიდენტი კარლოს ალვარადო კესადა
ფართობი
 -  გვალო 51 100 კმ2 (128-ო)
 -  წყარი (%) 0,7
მახორობა
 -  2011 ფასებათ 4 301 712 (119-ა)
 -  მეჭედალა 84 ად/კმ2 (107-ა)
ედპ (ჸუპ) 2011 ფასებათ
 -  გვალო $55 021 მილიარდი (84-ა)
 -  ართ მახორუშე $11 927 (62-ა)
აგი (2011) 0,744 (მაღალი) (69-ა)
ვალუტა კოლონი (CRC)
ბორჯიშ ორტყაფუ (UTC-6)
ქიანაშ კოდი CRI
Internet TLD .cr
ოტელეფონე კოდი +506

1949 წანას, კოსტა–რიკაქ კონსტიტუციურო გაუქვუ აკოანჯარაფილი ნძალეფი.[1][2][3] კოსტა-რიკა აკა ლათინურამერიკული ქიანა რე, ნამუთ მოსოფელიშ 22 არძოშე ჯვეში დემოკრატიული სახენწჷფოშ ერკებულშა მიშმურს.[4] კოსტა–რიკას წიმიულირი აბანი უკებჷ ლათინურ ამერიკაშ ქიანეფს შქას ადამიერული გოვითარაფაშ ინდექსიშ თოლოზირუეთ. 2011 წანაშ მუნაჩემეფით, ქიანა თე მაძირაფალით მოსოფელს 69–ა აბანსი რე.[5]

გოეროშ გოვითარაფაშ პროგრამაშ 2010 წანაშ მოშინუას ნარაგადუე, ნამჷ-და კოსტა–რიკა ართ–ართი თი ქიანეფშე რე, სოდეთ ადამიერული გოვითარაფა ძალამი მაღალი რე, ვინემ თე ქიანაჯგურა მიშნაველეფიშ მაღვენჯი შხვა ქიანეფი.[6] კინე თე პროგრამაშ 2011 წანაშ მუნაჩემეფით, კოსტა–რიკა შინელი რე ელმოლიშ ჸინჩიერ გოვითარაფაშ ჯგირ მასრულებერო, ნამუსჷთ ადამიერული გოვითარაფაშ დო უწორწობაშ ძალამ ჯგირი მუნაჩემეფი უღუ, ვინემ რეგიონიშ შხვა ქიანეფს. კინე თე ბორჯის, თინა აკა ქიანა რდჷ, ნამუქჷთ ელმოლიშ დგომარობას გერსხილი ხუთხოლო კრიტერიუმი დაბაღინუნ.[5] 2012 წანაშ მუნაჩემეფით, კოსტა–რიკა Environmental Performance Index–იშ მაძირაფალით მოსოფელს მახუთა რე, ამერიკას - მაართა.[7]

2007 წანას, კოსტა–რიკაშ თარობაქ გაცხადჷ თი გეგმეფშენი, ნამუშ მეჯინათ 2021 წანაშო კოსტა–რიკაქ მოსოფელს მაართა კარბონ–ნეიტრალური ქიანაქ ოკო იჸუას.[8][9][10] 2009 წანას New Economics Foundation–ქ (NEF) კოსტა–რიკა ბედინერობაშ ოერეფოშქაშე ინდექსიშ მეჯინათ კოსტა–რიკა მოსოფელს მაართა აბანს მიშინუ, კინე თეჯგურა პოზიცია ქიანაქ 2012 წანას ხოლო დეკინჷ.[11][12] თაშნეშე NEF–ქ 2009 წანას, კოსტა–რიკა მიშინუ მოსოფელიშ არძოშე წვანე ქიანათ.[13] 2012 წანას, კოსტა–რიკა მაართა ქიანა რდჷ ამერიკას, ნამუქჷთ რეკრეაციული მაჯინობა ივარუ.[14]

გეოგრაფია რედაქტირაფა

ქიანაშ დიდ ნორთი უკებჷ ვულკანურ ქჷნდჷრეფს კორდილიერა-დე-გუანაკასტეს დო კორდილიერა-სენტრალს. თე ბოლოშ ობჟათე-ბჟადალშე იდვალუაფუ ვულკანური პლატო, ნამუშ ობჟათე-ბჟადალი კირდეს ეპონილი რე კორდილიერა-დე-ტალამანკა (გვალა ჩირიპო-გრანდე, 3820 მ). ოორუეშ დო ზუღაშ მანგას რზენეფი რე.

ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დორთუალა რედაქტირაფა

კოსტა-რიკა ირთუ 7 პროვინციათ:

პროვინციეფი ირთუ კანტონებო, ნამუშ ედომუშამი მუდანობა რე - 90. კანტონეფს მართუნა მერეფი, ნამუსჷთ გიშმაგორუნა 4 წანაშ ხანით.

ლიტერატურა რედაქტირაფა

სქოლიო რედაქტირაფა

 
ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ:
  1. El Espíritu del 48. Abolición del Ejército (Spanish). კითხირიშ თარიღი: 2008-03-09.
  2. Costa Rica. World Desk Reference. კითხირიშ თარიღი: 2009-06-09.
  3. Costa Rica. Uppsala University. კითხირიშ თარიღი: 2009-06-09.
  4. Costa Rica's new president: Thriller for Chinchilla“, The Economist, 2010-02-11. კითხირიშ თარიღი: 2010-02-16. 
  5. 5.0 5.1 UNDP Human Development Report 2011. Table 1: Human Development Index and its components. UNDP. კითხირიშ თარიღი: 2011-11-03. pp. 4, 42 (see Table 2.4 and Box 2.10) and 128
  6. UNDP Human Development Report 2010. Table 1: Human development index 2010 and its components (PDF), 5, 49, 144 ხს.. კითხირიშ თარიღი: 2010-11-06. 
  7. Yale Center for Environmental Law & Policy / Center for International Earth Science Information Network at Columbia University. 2010 EPI Rankings. კითხირიშ თარიღი: 2012-01-25.
  8. John Burnett. “Costa Rica Aims to Be a Carbon-Neutral Nation“, National Public Radio (NPR.org), 2008-02-18. კითხირიშ თარიღი: 2009-04-27. 
  9. Alana Herro. “Costa Rica Aims to Become First "Carbon Neutral" Country“, Worldwatch Institute, 2007-03-12. კითხირიშ თარიღი: 2009-04-27. 
  10. Alejandro Vargas. “País quiere ser primera nación con balance neutro de carbono“, La Nación, 2007-02-21. კითხირიშ თარიღი: 2009-04-27. (Spanish) 
  11. Irene Rodríguez. “Costa Rica es nuevamente el país más feliz del mundo, según índice 'Happy Planet'“, La Nación, 2012-06-14. კითხირიშ თარიღი: 2012-06-14. (Spanish) 
  12. Fiona Harvey. “UK citizens better off than EU counterparts, says happiness index“, The Guardian, 2012-06-14. კითხირიშ თარიღი: 2012-06-14. 
  13. Ashley Seager. “Costa Rica is the world's happiest and greenest country in the world“, The Guardian, 2008-07-04. კითხირიშ თარიღი: 2009-07-04. 
  14. http://www.rawstory.com/rs/2012/10/03/costa-rica-set-to-ban-hunting-a-first-in-the-americas/[ღურელი რსხილი]


  ათე სტატია მერკე რე.
თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.