კრეზი
კრეზი (ლიდ. 𐤨𐤭𐤬𐤥𐤦𐤮𐤠𐤮) — ლიდიაშ მაფა ჯვ. წ. 585-546 წანეფს, მერმნადეფიშ დინასტიაშ წჷმმარინაფალი. ჯვეში ბერძენი ისტორიკოსი ჰეროდოტე ჭარუნს ნამდა კრეზი 14 წანაშ გოძვენას მართუნდჷ ლიდიას. კრეზი რდჷ ალიატეშ სქუა. ალიატეშ მაფობაშ ბორჯის კრეზის უკინებუდჷ არდამიტიუმიშ მამართალიშ პოსტი. არდამიტიუმს ლიდიაშო კაბეტი შანულობა უღუდჷ, მუშენდა თინა რდჷ ოურდუმე ოპერაციეფიშ ცენტრი კიმერიალეფიშ მეხჷ. კიმერიალეფი სერიოზული საფრთხე რდჷ ლიდიაშო. კიმერიალეფს ოლიმუდეს დო თინეფიწკჷმა ლჷმეფს ღურეს ლიდიაშ მაფეფქ გიგესიქ, არდის II-ქ დო სადიატექ.
| კრეზი ლიდ. 𐤨𐤭𐤬𐤥𐤦𐤮𐤠𐤮 | ||
 | ||
| ლიდიაშ მაფა | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| ჯვ. წ. 585 წანა – ჯვ. წ. 546 წანა | ||
| წიმოხონი | ალიატე | |
| მონძე | კიროს II დიდი | |
| დუნაბადი | ჯვ. წ. VII/VI ოშწანურა ლიდიაშ ომაფე | |
| ნაღურა | ჯვ. წ. VI ოშწანურა სარდისი | |
| მუმა | ალიატე | |
| სქუალეფი | ატისი | |
ალიატეშ ღურაშ უკულ, ხვისტაშა ეშართჷ კრეზიქ. თიქ ქიდეკინჷ ზუღაშპიჯიშ ბერძენული ნოღეფი, თაშნეშე იონიაშ, ეოლიდაშ დო ჰექსაპოლისიშ რეგიონეფი. ჰეროდოტეშ მეჯინათ, კრეზიშ მართუალაშ ბორჯის ლიდიაშ დომინაციაშ თუდო რდეს: ლიდიარეფი, ფრიგიალეფი, მისიარეფი, მარიანდინეფი, ხალიბეფი, პაფლაგონიარეფი, თინიეფი, ბითინეფი, თრაკიალეფი, კარიანეფი, იონარეფი, დორიალეფი, ეოლიდარეფი დო პამფილიარეფი. ჰეროდოტე ჭარუნს ნამდა კრეზიქ ხეშულობა გაფართინუ წყარმალუ ჰალისიშახ (ასეიანი ყიზილირმაკი).
კრეზის უღუდჷ მაჸალური ურთიართალა ბერძენეფიწკჷმა, მიდიაწკჷმა დო ეგვიპტეწკჷმა. კრეზიქ, თაშნეშე გაჭყჷ ოვაჭარე დო კომერციული ურთიართალა ახალი ბაბილონიშ ომაფეწკჷმა. კრეზის მითმიოჭარანა ორქოშ მაართა მონეტეფიშ მოჭკირუას. კრეზი შინელი რდჷ მუჭოთ ძალამს დინდარი დო გოლინიანი მონარქი. კრეზიშ პოლიტიკური, ეკონომიკური დო ოურდუმე წჷმოძინეფქ გეთუ მუჟამსჷთ აქემენიანეფიშ იმპერიაშ მაფა კიროსიქ გემშეჭკირჷ დო თიმბრაშ ლჷმას, ჯვ. წ. 546 წანას ორჯგინჷ კრეზის. ლიდიაქ აქემენიანეფიშ იმპერიაშ აკოდგინალუაშა მიშელჷ დო გინირთჷ ართ-ართი სატრაპიათ. კრეზიშ უკულიანი ბედი რჩქინელი ვარე. ართ-ართი ვერსიათ თინა დაჩხირს დოჭვეს. მაჟირა ვერსიათ კრეზი კიროსიქ მიდიაშ ართ-ართი ნოღაშ ბარენეშ მამართალო ქჷდარინუ.