ოორუე კორეა

ოორუე კორეა, ოფიციალურო კორეაშ ოკათე დემოკრატიული რესპუბლიკა ( კორ. 조선민주주의인민공화국) — ქიანა ბჟაეიოლ აზიას, უკებჷ კორეაშ ჩქონიშ ოორუე ნორთი. ქიანაშ ნანანოღა დო უდიდაში ნოღა — ფხენიანი. კორეაშ დემილიტარიზაფილი ზონა წჷმარინუანს ბუფერულ ზონას ოორუე დო ობჟათე კორეაშ შქას. წყარმალუ ილუცზიანს დო ტუმენს გიშურს თანჯა ოორუე კორეაშ დო ჩინეთიშ ოკათე რესპუბლიკაშ შქას.

ოორუე კორეაშ ოკათე-დემოკრატიული რესპუბლიკა კორ. 조선민주주의인민공화국; Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk ოორუე კორეა
ჰიმნი: "Aegukka" (მარგ. "ჭყანიერი გჷმაფალუ სახენწჷფო") ↓
ოორუე კორეაშ ორენი
ნანანოღა		ფხენიანი 39.033333,125.7539°02′ ოორ. გ. 125°45′ ელ. გ.
უკაბეტაში ნოღა		ფხენიანი, კესონი
ოფიციალური ნინა(ეფი)		კორეული
რელიგია		ათეიზმი
თარობა		უნიტარული ართპარტიული სოციალისტური რესპუბლიკა ტოტალიტარული მონძალური დიქტატურა
-	სახენწჷფო სხუნუშ მადუდე	კიმ ჩენ ინი
ფართობი
-	გვალო	120 540 კმ2 (96-ა)
-	წყარი (%)	4,87
მახორობა
-	2019 ფასებათ	25 713 726 (51-ა)
-	მეჭედალა	212,93 ად/კმ2 (43-ა)
ედპ (ჸუპ)		2017 ფასებათ
-	გვალო	17,364 მილიარდი (113-ა)
-	ართ მახორუშე	685 (176)
ვალუტა		ვონი (KPW)
ბორჯიშ ორტყაფუ		UTC+9
ქიანაშ კოდი		KP
Internet TLD		.kp
ოტელეფონე კოდი		+850

ჯოხოდვალა

• ოფიციალური: კორეაშ ოკათე-დემოკრატიული რესპუბლიკა.
• კორეული: Choson Minjujui Inmin Konghwaguk.
• ეტიმოლოგია: ევროპულ ნინეფშა - Korea; წჷმოდირთუ შქა ოშწანურეფიშ (935-1392) კორეული სახენწჷფოშე, ნამუსჷთ გორიეოშ დინასტია დუდენდჷ. კორეულო - Choson ვარა Hangeuk. მაართა შანენდჷ „ოჭმარეშ სისკვამაშ ქიანას“, დო მაჟირა - „კორეალეფიშ ქიანას“. ლიშ დინასტიაშ გომაფაბაშ უკული ქიგიადუ Taehan.
• ქიანაშ კოდი: KP.

გეოგრაფია

ქიანა იდვალუაფუ ბჟაეიოლ აზიას. უკინებუ კორეაშ ჩქონიშ ოორუე ნორთი. მოთანჯე ქიანა რე ობჟათე კორეა.

• ფართობი: 120.500 კვ.კმ.
• ორთა: უმაღალაში კონკა - ბაიტოუ შანი 2.744; წყარმალუ (კმ) - იალუ ძიანი 791; ტობა - სუპუნგ-ჰო; კოკი - სინმი; კლიმატი - ზონიემი.
• ორთაშობური რესურსეფი: ქუანოშქერი, ტყვია, ვოლფრამი, თუთია, გრაფიტი, მაგნეზიტი, რკინაშ მადანი, ლინჯი, ორქო, პირიტი, ჯიმუ, ჰიდროენერგია.

სახენჷფო

• სახენწჷფო სისტემა: ოკათე რესპუბლიკა.
• სახენწჷფოშ მადუდე: პრეზიდენტი მარშალი კიმ ჩონგ-ილი (KIM Chong-il, 1994).
• კანონდუმადვალუ ორგანო: ართპალატამი პარლამენტი (687 მაკათური).
• ადმინისტრაციული რთუალა: ქიანაშ ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ართურეფიე - 9 პროვინცია (do) დო 4 ნოღა (si).

დემოგრაფია

• მახორობა: 22.466 ვითოში (2003), თინეფ შქას 99,8% - კორეალეფი, 20,000 – ჩინარეფი.
• ნინეფი: კორეული.
• რელიგია: ბუდიზმი.
• ნოღეფი (ანთ.) : ფხენიანი (2.768; აგლომ. 3.222), ჰამჰუნგი (832), ჩონგძინი (685), ნამპო (665).

ეკონომიკა

• ექსპორტი: ქუანოშქერი, რკინა, ლინჯი.
• ვალუტა: ოორუეკორეული ვონი (KPW).

ისტორია

გიჭყჷ სხუნუეფიშ ზონაშ ოსხირს 38-ო პარალელიშ ოორუეშე იაპონიაშ დამარცხებაშ უკული (1948). ოორუე კორეაშ უახალაშ ისტორიაშ თარი ფიგურა რდჷ „დიდი ბელადი“ კიმ ირ სენი, ნამუთ დახე გვერდი ოშწანურას გინმოჭყვადუნდჷ ქიანაშ პოლიტიკას. 1951 წანას მიშეჭკირჷ ობჟათე კორეაშა მერცხუაფაშ სამანჯელით, მუქჷთ გჷშეჭანუ სუმწანამი ლჷმა. - გიჭყჷ დემილიტარიზებულ ბუფერულ ზონაქ გოეროშ მეთოჸუჯალაშ თუდო. ოორუე კორეა ვა ჩინებულენს თე ზონაშ არსებობას დო პერიოდულო უღუ ცადაფეფი ჟირი კორეაშ გოართოიანაფაშ ოურდუმე შარათ. 1991 წანაშე გოეროშ მაკათურიე. 2000 წანას ობჟათე კორეაშ პრეზიდენტ კიმ ტე ჯუნიშ ფხენიანშა ვიზიტიშ უკული „დოტიბაფაშ პერიოდიქ“ დოდირთუ.

მონძალა

• ფხენიანი - ისტორიული მუზეუმი, ბუდისტური ტაძარეფი, კომუნისტური მონუმენტეფი;
• კესონი - უჯვეშაშ ნოდგუმეფი.