პორტუგალია

პორტუგალია (პორტ.: República Portuguesa) — ევროპაშ უძგაშაშ ობჟათე-ბჟადალ ნორთის დვალირი სახენწჷფო. პორტუგალიას ბჟადალშე ომძღჷ ატლანტიშ ოკეანე, ბჟაეიოლშე დო ოორუეშე - ესპანეთი. ატლანტიშ ოკიანეს დვალირი აზორიშ კოკეფი დო მადეირა მიშმურს პორტუგალიაშ აკოდგინალუაშა.

პორტუგალიაშ რესპუბლიკა República Portuguesa პორტუგალია
ჰიმნი: A Portuguesa I
პორტუგალიაშ ორენი
ნანანოღა (დო უკაბეტაში ნოღა)		ლისაბონი 38.766667,-9.1538°46′ ოორ. გ. 9°09′ ბჟად. გ.
ოფიციალური ნინა(ეფი)		პორტუგალიური
თარობა		რესპუბლიკა
-	პრეზიდენტი	მარსელუ რებელუ დი სოუზა
-	პრემიერ-მინისტრი	ანტონიუ კოშტა
ფართობი
-	გვალო	92 212 კმ2 (111-ა)
-	წყარი (%)	0.5
მახორობა
-	2014 ფასებათ	10 427 301 (93-ა)
-	მეჭედალა	115 ად/კმ2 (97-ა)
ედპ (ჸუპ)		2014 ფასებათ
-	გვალო	$251.451 მილიარდი (51-ა)
-	ართ მახორუშე	$23 671 (46-ა)
აგი (2013)		0.822 (მაღალი) (41-ა)
ვალუტა		ევრო (EUR)
ბორჯიშ ორტყაფუ		+0
-	ზარხულიშ (DST)	+1 (UTC)
ქიანაშ კოდი		PT
Internet TLD		.pt
ოტელეფონე კოდი		+351

ჯოხოდვალა

• ოფიციალური: პორტუგალიაშ რესპუბლიკა.
• ოდაბადური: Portugal; República Portuguesa.
• ეტიმოლოგია: ჯოხოდვალა მოურს ნოღა პორტუშე, ნამუშ ჯვეში ლათინური ჯოხო რე Portus Galle, ანუ გალეფიშ (ჯვეში კელტური ტომი) ონიშოლი. რომალეფს თე ქიანაშა ლუზიტანია უჯოხოდეს.
• ქიანაშ კოდი: PT.

გეოგრაფია

• ფართობი - 92.100 კვ.კმ.
• ორთა - უმაღალაში კონკა - პონტა დუ პიკო (აზორიშ კოკეფს) 2.351, მალიაო და ეშტრელა 1.991; წყარმალუეფი (კმ) - დუერო 195 (გვალო 895), ტეჟუ 217 (გვალო 1.007); ტობა - ბარაჟემ-დუ-სანტა კლარა; კოკეფი - (კვ.კმ) - აზორიშ კოკეფი 2.247 (თენეფშე: სან-მიგელი 747), მადეირა 794; კლიმატი - ოკეანური (ატლანტიკური).
• ორთაშული რესურსეფი - ჩხომი, ტყალეფი, ვოლფრამი, რკინაშ მადანი, ურანი, მარმარილო, ოფუტეშ მეურნობაშ დიხეფი, ჰიდროენერგია.

სახენწჷფო

• პოლიტიკური სისტემა - რესპუბლიკა.
• სახენწჷფოშ მადუდე - პრეზიდენტი ანიბალ კავაკუ სილვა(Aníbal Cavaco Silva, 2006).
• თარობაშ მადუდე - პრემიერ-მინისტრი.
• კანონიშდუმადვალუ ორგანო - ართპალატამი პარლამენტი (230 მაკათური).
• ადმინისტრაციული დორთუალა. პორტუგალიაშ რესპუბლიკაშ აკოდგინალუაშა მიშმურს 5 პროვინცია (distrito) - ალენტეჟუ, ალგარვი, ცენტრი, ლისაბონი დო ტეჟუს ველი, ოორუე დო 2 ავტონომიური რაიონი (região autónoma) - აზორიშ კოკეფი დო კოკი მადეირა.
• ჸოფილი კოლონიეფი: ბრაზილია – 1822-შახ; გოა – ანექსირებულქ იჸუ ინდოეთიშე 1962 წანას; გვინეა-ბისაუ – 1974-შახ;

მოზამბიკი, კაბო-ვერდე, სან-ტომე დო პრინსიპი, ანგოლა დო კაბინდა – 1975-შახ; ტიმორი - ანექსირებულქ იჸუ 1976 წანას; მაკაო – 1997 წანაშახ.

დემოგრაფია

• მახორობა - 10.102 ვითოში (2003), თენეფშე 99,4% პორტუგალიარეფი.
• ოფიციალური ნინა - პორტუგალიური.
• რელიგია – კათოლიციზმი.
• ნოღეფი - (ვითოში) - ლისაბონი (559, აგლომ. - 2.618), პორტუ (264, აგლომ. - 1.213), ამადორა (176), ბრაგა (114), სეტუბალი (114), კოიმბრა (103), ფუნშალი (103).

ეკონომიკა

• ართიანი ერუანული პროდუქტიშ სტრუქტურა(%) - ოფუტეშ მეურნობა 4, ხერეჭუა - 36, მოინალობა - 60;
• ართიანი ერუანული პროდუქტი (1 შურშე) - 11.010 $.
• ექსპორტი - ბარგი, ჩაფლა, პორტვეინი დო დარანეფი (ღვინეფი), ჩხომიშ კონსერვეფი, მანქანაშკიდანჯალაშ პროდუქცია.
• ბიუჯეტი - 45,000 მლნ $.
• ვალუტა - ევრო (EUR); 2002 წანაშახ ესკუდო.

მონძალა

• არქიტექტურა - ჟერონიმუშიშ მონასტერი დო ბელენიშ ჯიხაზურგა ლისაბონს, ევორაშ, გიმარაინშიშ დო პორტუშ ისტორიული ცენტრეფი; ალტუ-დორუშ მეღვინალაშ რეგიონი, ნოღა ანგრა-დუ-ეროიჟმუ (აზორიშ კოკეფს), ალკობასიშ დო ბატალიაშ მონასტერეფი;
• ლიტერატურა - პორტუგალური ეპოსი: ლუზიადა (1572).

ჩინებული პორტუგალიარეფი

• მეშარეეფი - ვასკო და გამა, ფერნანდო მაგელანი,
• ფილოსოფოსი - ურიელ აკოსტა,
• ჭარუეფი - ლუიშ დე კამოენში, ესა დი კეიროში, ფერნანდო პესოა, ჟოზე სარამაგო
• სპორტსმენეფი - ეუსებიო, ლუიშ ფიგუ,
• პოლიტიკოსეფი - ანტონიო დი სალაზარი, მარიუ სოარეში.

რესურსეფი ინტერნეტის

• Official Portuguese Government website (ინგლ.)
• Official Parliament website
• Chief of State and Cabinet Members Archived 2007-06-12 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
• Portugal at UCB Libraries GovPubs
• Portugal in Photography 2007
• National English language newspaper
• Weather forecast for Portugal
• National Wine Website