უილიამ უეველი
უილიამ უეველი (ინგლ. William Whewell; დ. 24 მესი, 1794, ლანკასტერი, ლანკაშირი, ინგლისი — ღ. 6 მელახი, 1866, კემბრიჯი, კემბრიჯშირი, ინგლისი) — ინგლისარი მენცარი, ფილოსოფოსი, თეოლოგი, მენცარობაშ ისტორიკოსი დო პოეტი.
| უილიამ უეველი | |
| ინგლ. William Whewell | |
 | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: | |
| ღურაშ თარიღი: |
მელახი 6, 1866 (71 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: |
კემბრიჯი, კემბრიჯშირი, ინგლისი |
| მენოღალობა: | |
| ომენცარე სფერო: |
ფილოსოფია, თეოლოგია, ლოგიკა, მენცარობაშ ისტორია, ფიზიკა, ასტრონომია, მათემატიკა, ეკონომიკა, გეოლოგია, მექანიკა |
| სამუშაშ აბანი : | |
| ალმა-მატერი: |
ტრინიტი-კოლეჯი (კემბრიჯი) |
| ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
სმიტიშ პრემია (1816) |
.svg){kind=small}
ბიოგრაფია
რედაქტირაფაუილიამ უეველიქ დებადჷ ინგლისიშ ნოღა ლანკასტერს, 1794 წანაშ 24 მესის. გურაფულენდჷ მათემატიკას ლანკასტერიშ გრამატიკაშ ომაფე სკოლას დო ჰევერშამიშ გრამატიკაშ სკოლას. უკულ გურაფა გაგინძორჷ კემბრიჯიშ ტრინიტი-კოლეჯის, სოდეთ უეველიქ მიპალუ მენცარობაშ ბაკალავრიშ ხარისხი 1816 წანას. 1828-1832 წანეფს უეველი რდჷ მინერალოგიაშ პროფესორი დო 1838-1855 წანეფს ფილოსოფიაშ პროფესორი. 1841-1866 წანეფს უილიამ უეველის უკებუდჷ კემბრიჯიშ უნივერსიტეტიშ ტრინიტი-კოლეჯიშ მასტერიშ პოსტი. უილიამ უეველი რდჷ ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ, ამერიკაშ მენცარობეფიშ დო ხელუანობეფიშ აკადემიაშ, ედინბურგიშ ომაფე ჯარალუაშ დო ლონდონიშ გეოლოგიური ჯარალუაშ მაკათური, ომაფე მენდალიშ დო სმიტიშ პრემიაშ ლაურეატი. 1866 წანას უეველიქ ცხენშე გეგთანთხუ დო მეღებული ტრავმეფიშ გეშა, დოღურუ. ნთხორილი რე ტრინიტი-კოლეჯიშ ოხვამეშ სასაფლას.
მენცარული რკვიებეფი
რედაქტირაფაუილიამ უეველი მოღალენდჷ ფილოსოფიას, თეოლოგიას, მენცარობაშ შხვადოშხვა დარგეფს. უეველიშ ნახანდეფი ორხველუდჷ მექანიკას, ფიზიკას, გეოლოგიას, ასტრონომიას, ეკონომიკას, მათემატიკას. ჭარუნდჷ ლერსეფს ხოლო. რე შხვადოშხვა ნათანგეფიშ ავტორი. ინგლისურო გინოთანგჷ გოეთეშ ნაჭარეფი. მათემატიკაშ დარგის, უეველიქ მიშეღჷ განტოლება, ნამუთ თიშ ჯოხონობაშ რე. გიმირკვიუ ოკიანეშ მირთაფაშ დო მორთაფაშ პროცესეფი. უეველიქ ხვარებაშა მიშეღჷ ახალი ტერმინეფი: "მენცარი", "ფიზიკოსი", "ლინგვისტიკა", "კატასტროფიზმი", "უნიფორმიზმი", "ასტიგმატიზმი". უეველიშ ელაჩამათ დო ინიციატივათ მაიკლ ფარადეიქ მიშეღჷ მენცარული ტერმინეფი: "ელექტროდი", "იონი", "დიელექტრიკი", "ანოდი" დო "კათოდი".
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა
- William Whewell (1794-1866) by Menachem Fisch, from The Routledge Encyclopedia of Philosophy
- William Whewell by Laura J. Snyder, from Stanford Encyclopedia of Philosophy
- William Whewell from History of Economic Thought
- Papers of William Whewell Archived 2019-03-17 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- "William Whewell" at The MacTutor History of Mathematics archive
- უილიამ უეველი - ნახანდეფი პროექტ „გუტენბერგის“
- უილიამ უეველი — Find a Grave-ს