გლობალიზაცია — თეხანური ტერმინი რე დო ოძირანს თირუეფს ჯარალუას დო მოსოფელიშ ეკონომიკას, ნამუთ გჷმოჭანაფილი რე საირქიანო ვაჭარობაშ დო კულტურული თირუაშ დრამატული ძინათ. თინა თაშნეშე ოძირანს ვაჭარობაშ დო ინვესტიციეფიშ ძინას ადგადგეფიშ ხუალაშ დო ქიანეფიშ ურთიართდოჸუნალაშ ძინაშ შედეგო. სპეციფიურო, ეკონომიკურ კონტექსტისთინა შხირას იგურჩამუ მუჭოთ ვაჭარობაშ ბონი შედეგი, გიშაკერზაფილო, ოვაჭარე ლიბერალიზაციაშ ანუ „დუდიშული ვაჭარობაშ“ შედეგი. 1910 დო 1950 წანეფს შქას პოლიტიკურ დო ეკონომიკურ გჷნოტახუეფქ ობორჯეთ უცბას დარკუ საირქიანო ვაჭარობაშ შანულობა დო ნტირა. მორო დოჭყაფილი მაართა მოსოფელიშ ლჷმაშე, გოგჷრძაფილი მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ პერიოდის, მუჟამსჷთ ბრეტონ ვუდსიშ ინსტიტუტია გჷმიქიმინჷნ (საირქიანო ოვალუტე ფონდი (სოფ, en:IMF) დო GATT (en:GATT)), გლობალიზაციაშ კურსიქ პოლარულო დითირჷ. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ თებაშ უკულიან პერიოდის, საირქიანო ეკონომიკური ინსტიტუტეფიშ გჷმოქიმინუაშ დო ორეაბილიტაციე პროგრამეფიშ გოხორციელებაშ ხანას, საირქიანო ვაჭარობაშ გეოგრაფიული არეალქ შანულამო გეფართჷ. 70-იან წანეფს თეჯგურა ვაჭარობაშ ეფექტიქ უკვე ოგინაფეთ გჷნირთჷ თეშ, მუჭოთ ორგებელიშ მუმაღალარი, თაშნეშე მანჩალუ ეფექტეფით.

ბჟაეიოლიშ ოტელეგრაფე კომპანია 1899 წანას, ორდოშიანი გლობალიზაციაშ სამანგა

თიშ უმკუჯინალო, ნამჷ-და სუმხოლო ასპექტი მეჭედელო რე ურთიართმერსხილი, შანულამი რე გლობალიზაციაშ ირი ასპექტიშ — ეკონომიკურიშ, პოლიტიკურიშ დო კულტურულიშ — შანულობაშ გოტანჯუა. გეძინელი შანულამი ასპექტი რე თაშნეშე ტექნოლოგიური თირუეფი, გიშაკერძაფილო ტრანსპორტის დო კომუნიკაციეს, ნამუთ, მუჭოთ ანტკიცენან, უშქაშეთ ოკათჷ გლობალური ოფუტეშ აკოქიმინუას.

მუნდიალიზაცია (მუნდიალ — მოსოფელი) — მოსოფელიშ ყარაფი, ნამუთ გიშმაჸათანს ლიბერალიზაციას. მუნდიალიზაცია იკათუანს სპეციფიკური ტერიტორიაშ (სამანგ. ნოღაშ, დაბაშ, ქიანაშ) — დეკლარაციას მოსოფელიშ ტერიტორიათ, ნამუშ ნება-საღალეეფი მოსოფელიშ მასშტაბიშ იჸუაფუ.

გლობალიზაციაშ ინდექსი რედაქტირაფა

გლობალიზაციაშ ინდექსი გმიკოროცხუ თიჯგურა მაძირაფალეფით მუჭოთ რე: კომერცია, ბონი ურცხოური ინვესტიცია, ინვესტიცია, მიშნაველი. მოსო თეხანური კოროცხუაშ მეთოდეფს ცადენა თაშნეშ ეითოლიშწორან: პოლიტიკა, სოციალური დგომარობა, კულტურა დო ელმოლიშ ოთხილუე ოკითხირეეფსჷთ.[1]

გლობალიზაციაშ ართ-ართი ინდექსი, ნამუთ ზჷმუნს სუმ თარი მაძირაფალს: ეკონომიკას, სოციალურ დგომარობას დო პოლიტიკას რე - KOF.[2]


2014 წანაშ ერკებული KOF-იშ ინდექსიშ მეჯინათ
აბანი ქიანა
1   ირლანდია
2   ბელგია
3   ნიდერლანდეფი
4   ავსტრია
5   სინგაპური
6   დანია
7   შვედეთი
8   პორტუგალია
9   უნგრეთი
10   ფინეთი
2006 ერკებული A.T. Kearney/Foreign Policy Magazine-იშ მეჯინათ
აბანი ქიანა
1   სინგაპური
2   შვეიცარია
3   ააშ
4   ირლანდია
5   დანია
6   კანადა
7   ნიდერლანდეფი
8   ავსტრალია
9   ავსტრია
10   შვედეთი

ლიტერატურა რედაქტირაფა

რესურსეფი ინტერნეტის რედაქტირაფა

 
ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ:

სქოლიო რედაქტირაფა

  1. Vujakovic, Petra. (2010). "How to Measure Globalization? A New Globalization Index (NGI)." Atlantic Economic Journal, 38(2): 237. [1][ღურელი რსხილი]
  2. Dreher, Axel (2006): "Does Globalization Affect Growth? Evidence from a new Index of Globalization." Applied Economics 38(10): 1091-1110.