შვეიცარია
შვეიცარია (გერმ. die Schweiz, ფრანგ. la Suisse, იტალ. Svizzera, რეტორომანული la Svizra), ოფიციალურო შვეიცარიაშ კონფედერაცია (ლათ. Confoederatio Helvetica, გერმ. Schweizerische Eidgenossenschaft, ფრანგ. Confédération suisse, იტალ. Confederazione Svizzera) — სახენწჷფო ბჟადალ ევროპას, ფედერაციული რესპუბლიკა, ნამუთ აკმოდირთუ 26 კანტონშე, ფედერალური თარობაშ შტაბ-ორენით ნოღა ბერნს. შვეიცარია იდვალუაფუ ბჟადალ, ცენტრალურ დო ობჟათე ევროპაშ შარააკართუს, ზუღაშ კარშა გიშალიშ უღვენი, ობჟათეშე უხურგანს იტალია, ბჟადალშე — საფრანგეთი, ოორუეშე — გერმანია, ბჟაეიოლშე — ავსტრია დო ლიხტენშტაინი. ქიანა გეოგრაფიულო იდვალუაფუ ალპეფიშ, შვეიცარიაშ პლატოშ დო იურაშ გვალეფს შქას, ფართობი — 41 285 კმ². ალპეფი ქიანაშ უმენტაშ ტერიტორიას იკენს.
| შვეიცარიაშ კონფედერაცია | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| დევიზი: (ტრადიციული) ლათ. "Unus pro omnibus, omnes pro uno" "ართი არძაშო, არძა ართიშო" |
||||||
| ჰიმნი: "შვეიცარიაშ ჰიმნი" |
||||||
 |
||||||
| ნანანოღა | ვარე (დე იურე) ბერნი (დე ფაქტო) / | |||||
| უკაბეტაში ნოღა | ციურიხი | |||||
| ოფიციალური ნინა(ეფი) | გერმანული, ფრანგული, იტალიური, რეტორომანული | |||||
| თარობა | ფედერალური მიარეპარტიული საპარლამენტო რესპუბლიკა | |||||
| - | შვეიცარიაშ ფედერალური სხუნუ | ვიოლა ამერდი (პრეზიდენტი) კარინ კელერ-ზუტერი (ვიცე-პრეზიდენტი) გაი პარმელინი ინაციო კასისი ბით იანსი ალბერტ როსტი ელისაბედ ბაუმ-შნაიდერი |
||||
| - | ფედერალური კანცლერი | ვიქტორ როსი | ||||
| - | პარლამენტი | ფედერალური ხუნა | ||||
| ფართობი | ||||||
| - | გვალო | 41,285 კმ2 (132-ა) | ||||
| - | წყარი (%) | 4.2 | ||||
| მახორობა | ||||||
| - | 2023 ფასებათ |  8,902,308 (99-ა) |
||||
| - | census | 8,327,126 | ||||
| - | მეჭედალა | 207 ად/კმ2 (48-ო) | ||||
| ედპ (ჸუპ) | 2024 ფასებათ | |||||
| - | გვალო | $851.136 მილიარდი (35-ა) | ||||
| - | ართ მახორუშე | $95,836 (6-ა) | ||||
| აგი (2022) | 0.967 (ძალამი მაღალი) (1-ლი) | |||||
| ვალუტა | შვეიცარიული ფრანკი (CHF) |
|||||
| ბორჯიშ ორტყაფუ | UTC+1 | |||||
| - | ზარხულიშ (DST) | UTC+2 (UTC) | ||||
| ქიანაშ კოდი | CH | |||||
| Internet TLD | ch, .swiss | |||||
| ოტელეფონე კოდი | +41 | |||||
.svg)
.svg)
სახენწჷფო
რედაქტირაფა- სახენწჷფო სისტემა — ფედერაციული ოპარლამენტე რესპუბლიკა.
- სახენწჷფოშ მადუდე — პრეზიდენტი.
- კანონიშდუმადვალუ ორგანო — ჟირპალატამი პარლამენტი (46+200 მაკათური).
ადმინისტრაციული დორთუალა
რედაქტირაფაშვეიცარია ირთუ 26 კანტონო (canton; cantone; kanton). შვეიცარიაშ კანტონეფი ლინგვისტური არეალეფიშ მეჯინათ:
- გერმანული ნინაშ არანი: აარგაუ - აპენცელი - ბაზელი - ბრუნენი - გლარუსი - დისტალი - ზოლოტურნი - ლუცერნი - ნიდვალდენი - ობვალდენი - სანკტ-გალენი - ტურგაუ - უნტერვალდენი - შაფჰაუზენი - შვიცი - ციურიხი - ცუგი - ჰერისაუ
- გერმანულ-ფრანგული ნინაშ არანი: ბერნი - ვალე
- გერმანულ-რეტორომანული ნინაშ არანი: გრაუბიუნდენი
- ფრანგული ნინაშ არანი: ვო - ნოშატელი - ჟენევა - ჟურა - ფრიბური
- იტალიური ნინაშ არანი: ტიჩინო
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა- The Federal Authorities of the Swiss Confederation
- Swissworld.org, Switzerland's information portal Archived 2004-06-26 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Swiss Statistics at the Swiss Federal Statistical Office.
- Chief of State and Cabinet Members Archived 2009-01-14 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- გეოგრაფია
- Federal Office of Topography Archived 2014-10-12 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Searchable interactive map (search.ch)
- ისტორია
- (გერმანული) (ფრანგული) (იტალიური) Historical Dictionary of Switzerland
- Swiss American Historical Society Archived 2018-12-19 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ნინეფი
- swiss-linguistics.com Archived 2012-04-22 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. , a portal on current linguistic research in Switzerland.