ჟოზეფ ლუი გეი-ლუსაკი

ჟოზეფ ლუი გეი-ლუსაკი (ფრანგ. Joseph Louis Gay-Lussac; დ. 6 ქირსეთუთა, 1778, სენ-ლეონარ-დე-ნობლა, საფრანგეთიშ ომაფე — ღ. 9 მესი, 1850, პარიზი, საფრანგეთი) — ფრანგი ქიმიკოსი დო ფიზიკოსი.

ჟოზეფ ლუი გეი-ლუსაკი
ფრანგ. Joseph Louis Gay-Lussac
დაბადებაშ თარიღი:	6 ქირსეთუთა, 1778
დაბადებაშ აბანი:	სენ-ლეონარ-დე-ნობლა, საფრანგეთიშ ომაფე
ღურაშ თარიღი:	მესი 9, 1850 (71 წანერი)
ღურაშ აბანი:	პარიზი, საფრანგეთი
მენოღალობა:	საფრანგეთი
ომენცარე სფერო:	ქიმია, ფიზიკა
სამუშაშ აბანი :	პარიზიშ უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი:	პოლიტექნიკური სკოლა
ომენცარე ხემანჯღვერი:	კლოდ ლუი ბერთოლე
ჯილდოეფი დო პრემიეფი:	საპატიო ლეგიონიშ ორდენიშ დიდი ოფიცერი გალვანიზმიშ პრემია (1809) ღრისებაშ ორდენი (პრუსია) საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ მაკათური (1806) ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ ურცხოალი მაკათური (1815)
ხეშმოჭარუა:

ჟოზეფ ლუი გეი-ლუსაკი გურაფულენდჷ პარიზიშ პოლიტექნიკურ სკოლას. 1801 წანაშე გურაფა გაგინძორჷ ხინჯეფიშ დო შარეფიშ ერუანულ სკოლას. ჸათაქ თინა გიშარჩქინელი ფრანგი ქიმიკოსიშ კლოდ ლუი ბერთოლეშ ასისტენტი რდჷ. გურაფაშ თებაშ უკულ გეი-ლუსაკი მუშენდჷ ქიმიაშ პროფესორო. 1808-1832 წანეფს რდჷ პარიზიშ უნივერსიტეტიშ ფიზიკაშ პროფესორი.

გეი-ლუსაკი რდჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ (1806), შვედეთიშ მენცარობეფიშ ომაფე აკადემიაშ (1821), ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ (1815) დო ამერიკაშ მენცარობეფიშ დო ხელუანობეფიშ აკადემიაშ (1832) მაკათური.

ჟოზეფ ლუი გეი-ლუსაკიქ ღურუ პარიზის, 1850 წანაშ 9 მესის, 71 წანერქ. გეი-ლუსაკი ართ-ართი რე 72 მენცარიშე ნამუშ ჯოხოთ მიკოჭარილი რე ეიფელიშ ჸორშიშ ფასადის.

მენცარული კონტრიბუცია

• 1802 — გეი-ლუსაკი რდჷ პირველი მენცარი ნამუქჷთ აკეთჷ კანონიშ ფორმულაცია ნამუთ გეი-ლუსაკიშ კანონით რე შინელი. ჸათე კანონქ მათემატიკურო შილებე ჸათაშ იჭარას: ${\frac {P}{T}}=k$, სოდეთ $p$ — მოცულობა რე, $T$ — აბსოლუტური ტემპერატურა დო $k$ — ბოლცმანიშ კონსტანტა.
• 1804 — გეი-ლუსაკიქ დო ჟან-ბატისტ ბიოქ წყარბადიშ ბურთით ეფურინეს დო მიოჭირინეს 7,016 მეტრაშ სიმაღალას დო გიმირკვიეს დიხაუჩაშ ატმოსფეროშ ტემპერატურული კონდიციეფი
• 1805 — გეი-ლუსაკიქ დო ალექსანდერ ფონ ჰუმბოლდტიქ დადგინეს ნამდა ატმოსფეროშ აკოდგინალუა ვეთირუ წნევაშ დარკებათ. თაშნეშე, გეი-ლუსაკიქ დადგინჷ ნამდა წყარი აკმოდირთუ წყარბადიშ ჟირი დო ჟანგბადიშ ართი კომპონენტიშე.
• 1808 — მიოგორუ ქიმიური ელემენტი ბორის
• 1811 — გეი-ლუსაკი რდჷ პირველი მენცარი ნამუქჷთ იოდი იჩინჷ მუჭოთ ახალი ქიმიური ელემენტი დო გიმირკვიუ თიში აკოდგინალუა, წჷმარინუ ელემენტიშ ჯოხოდვალა იოდი (iode)
• 1815 — აკეთჷ ქიმიური ნიფთიერება ციანიშ სინთეზი დო დადგინჷ თიში ემპირიული ფორმულა
• 1824 — ახალი მოდიფიკაციეფით გაუჯგუშჷ ინსტრუმენტი ბურეტი დო მიშეღჷ ტერმინეფი: ბურეტი დო პიპეტი

აკადემიური გენეალოგია

გეი-ლუსაკიშ სასაფლა

ომენცარე ხემანჯღვერეფი	ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი
კლოდ ლუი ბერთოლე (1748–1822) ანტუან ფრანსუა დე ფურკრუა (1755–1809)	ჟან-ჟაკ კოლენი (1784–1865) პიერ ჟან რობიკე (1780–1840) თეოფილ-ჟიულ პელუზი (1807–1867) ედმონ ფრემი (1814–1894) ანრი-ვიქტორ რენო (1810–1878) იუსტუს ფონ ლიბიხი (1803–1873)

ლიტერატურა

• Crosland, M. (1978). Gay-Lussac, Scientist and Bourgeois. Cambridge University Press. ISBN 0-521-21979-5.

რესურსეფი ინტერნეტის

• ჟოზეფ ლუი გეი-ლუსაკი ენციკლოპედია ბრიტანიკას