ტოსკანა
ტოსკანა (იტალ. Toscana) — რეგიონი ცენტრალურ იტალიას. რეგიონიშ ფართობი 23 000 კმ² რე, მახორობა — 3 729 641 ადამიერი. რეგიონიშ ნანანოღა — ფლორენცია. ტოსკანური დიალექტი ლიტერატურული იტალიურიშ ოსხირი რე.
.jpg)
| |
გერბი
|
შილა
|
| ქიანა |  იტალია
|
| სტატუსი | რეგიონი |
| მიშმურს | 10 მუნიციპალიტეტი |
| ფორჷნს | 276 კომუნა |
| ადმინ. ცენტრი | ფლორენცია |
| შხუ ნოღა | ფლორენცია |
| შხუ ნოღეფი | პიზა, ლუკა, არეცო |
| დორსხუაფაშ თარიღი | 1948 |
| მადუდე | პრეზიდენტი: ენრიკო როსი |
| მახორობა (2019) | 3 729 641 |
| მეჭედალა | 162,25 კოჩი/კმ² |
| ფართობი | 22 987,04 კმ² |
| სიმაღალა ზუღაშ დონეშე - უმაღალაშ ჭურჭული |
279 მ |
| |
| ბორჯიშ ორტყაფუ | UTC+1 |
| კოდი ISO 3166-2 | IT-52 |
| ოფიციალური ვებ-ხასჷლა | |
|
Tuscany |
ტოსკანა ჩინებული რე დორხველი თოლმაჭკირუ ლანდშაფტით, ხელუანობაშდინდარი მონძალათ დო მუში დიდი გოლინათ მაღალ კულტურაშა. ტოსკანა მერჩქინელი რე იტალიური რენესანსიშ ბადებაშ ნანდულ აბანო დო ხელუანობაშ დო მენცარობაშა უდიდაში გოლინაშ მოღვენი ადამიერიშ ოდაბადეს წჷმარინაუნს, თიჯგურეფიშ, მუჭოთ რე პეტრარკა, დანტე, ბოტიჩელი, მიქელანჯელო, ლეონარდო და ვინჩი, გალილეო გალილეი, ჯორდანო ბრუნო, ლუკა პაჩოლი დო პუჩინი. თაჸურეშე გიშნაველი, რეგიონს მიარე მუზეუმი რე გონწყუმილი (თინეფს შქას უფიციშ, პიტიშ, ჩანსიანოშ). ტოსკანას უნიკალური კულინარიული ტრადიციეფი უღუ, ჩინებული რე მუშ ღვინეფით.
ტოსკანაშე ამშვი ობიექტი იუნესკოშ მოსოფელიშ მონძალაშ ძეგლეფიშ ერკებულშა რე მიაღალირი: ფლორენციაშ ისტორიული ცენტრი (1982), სიენაშ ისტორიული ცენტრი (1995), პიზაშ კათედრალიშ მოედანი (1987), სან-ჯიმინიანოშ ისტორიული ცენტრი (1990), პიენცაშ ისტორიული ცენტრი (1996) დო ვალ-დ’ორჩა (2004). თეშ მოხ, ტოსკანას 120-შახ თხილერი ორთაშ ტყაჩირი იდვალუაფჷ. თე ირფელიშ შედეგო, ტოსკანას დო თიშ ნანანოღა ფლორენციას ჭყანიერ პოპულარული ტურისტული ოქინაფუეფი რე, ნამუეფით ირწანას მილიონობათ ტურისტის მიკმინჭანს. მუშჸურე ფლორენცია წანმოწანას 10 მლნ ტურისტის ღებულენს დო მოსოფელს ართ-ართი არძაშე ოძირაფე ნოღა რე.[1]
ტოსკანა კინოხ რომაული ეტრურია რდჷ, დოხორელი ეტრუსკეფით ჯვ.წ. 500 წანას. შქა ოშწანურეფს ჟირ მორჩილ სახენწჷფოთ რდჷ გორთილი, ნამუეფქჷთ XV-XVI ოშწანურეფს ფლორენციაშ მართუალაშ გიმე აკიართიანეს. 1861 წანას, ტოსკანაქ იტალიაშ ნორთო გჷნირთჷ.
გეოგრაფია რედაქტირაფა
ტოსკანას მოროხია სუმკუნთხურიშ მოღოზილობა უღ დო ტირენიაშ ზუღაშ ოორუე ნორთწკჷმა იდვალუაფჷ, ცენტრალურ აპენინეფს. რეგიონს ელმოლს ომძღჷ დო გჷნმოკვათჷნს თარი ხირხეფი, ონდეთ რე (მარა ძალამ ჸოფიერი) რზენეფი, საბოლათ რელიეფი ბექი-ზუგუამი რე. რეგიონიშ მეურნობაშ თარი დარგი რე ოფუტეშ მეურნობა.
გვალებს უკებჷ რეგიონიშ ტერიტორიაშ 25% — 5770 კმ², ზენეფს — 8,4%, ნამუეფიშ უმენტაშობა უხვადჷ წყარმალუ არნოშ ველეფს.
რეგიონიშ კლიმატი წყარპიჯიშ არანეფს ბატა რე, დინოხლენი ნორთეფი — უმოსი მოროხია დო ნოლექამი, ტემპერატურაშ შანულამი ძანძით ზოთონს დო ზარხულს შქას[2], ნამუსჷთ გჷთმოპიჯანს აქტიური ფრიზი, ნამუთ მუშჸურე ართ ბორჯის გჷთმოპიჯანს რეგიონიშ არძაშე ხვემოსალობას ჯვეშ რომს.[3]
ადმინისტრაციული დორთუალა რედაქტირაფა
ტოსკანაშ რეგიონი ადმინისტრაციულო 10 პროვინციათ ირთჷ:
| პროვინცია | ფართობი (კმ²) | მახორობა | მეჭედალა (ადამ./კმ²) |
|---|---|---|---|
| არეცოშ პროვინცია | 3232 | 345 547 | 106,9 |
| ფლორენციაშ პროვინცია | 3514 | 983 073 | 279,8 |
| გროსეტოშ პროვინცია | 4504 | 225 142 | 50 |
| ლივორნოშ პროვინცია | 1218 | 340,387 | 279,5 |
| ლუკაშ პროვინცია | 1773 | 389 495 | 219,7 |
| მასაშ დო კარარაშ პროვინცია | 1157 | 203 449 | 175,8 |
| პიზაშ პროვინცია | 2448 | 409 251 | 167,2 |
| პისტოიაშ პროვინცია | 965 | 289 886 | 300,4 |
| პრატოშ პროვინცია | 365 | 246 307 | 674,8 |
| სიენაშ პროვინცია | 3281 | 268 706 | 81,9 |
თაშნეშე ქოძირით რედაქტირაფა
რესურსეფი ინტერნეტის რედაქტირაფა
- (იტალიური)ოფიციალური ვებ-ხასჷლა
- Leaning Tower (Official page)
- Borghi di Toscana Archived 2011-07-23 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
სქოლიო რედაქტირაფა
- ↑ Caroline Bremner (11 Oct 2007). Top 150 City Destinations: London Leads the Way. Euromonitor International. კითხირიშ თარიღი: 10 March 2010.
- ↑ TOSCANA - Geography and history. კითხირიშ თარიღი: 9 March 2011. Text finalised in March 2004 - Eurostat.
- ↑ Military (Discovery network) Channel documentary series: "Rome: Power and Glory", episode title: "The Grasp of an Empire", copyright unknown, rebroadcast 11-12:00 hrs EDST, 2009-06-29.