ყარაბაღიშ ლჷმა
ყარაბაღიშ ლჷმა (ყარაბაღიშ კონფლიქტი) (სომეხ. Արցախյան գոյամարտ; აზერ. Qarabağ müharibəsi) (1991—1994) — ოურდუმე კონფლიქტი სომეხურ დო აზერბაიჯანულ აკოანჯარაფილ აკნაშაყარეფს შქას გვალამ ყარაბაღიშ რეგიონშა კონტროლიშ დამყარებელო.
| ყარაბაღიშ ლჷმა | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ყარაბაღიშ კონფლიქტიშ ნორთი | |||||||||
 ჟიშე გიმე სათიშ ისინდიშჸურე: აზერბაიჯანული ჯიშთამტრანსპორტიორიშ ნოსქილედეფი, აზერბაიჯანარი ლტოლვილეფი, სომეხური T-72-იშ მემორიალი ასკერანის, გვალამ ყარაბაღიშ ჯარიშკოჩეფი წვართუაშ ბორჯის. | |||||||||
| |||||||||
| კუნთხუეფი | |||||||||
 გვალამი ყარაბაღიშ რესპუბლიკა სომხეთი
ალურედჷ: |
 აზერბაიჯანი
ალურდეს: | ||||||||
| მადუდეეფი | |||||||||
| სამველ ბაბაიანი მონტე მელკონიანი † ჰემაიაგ ჰაროიანი ვაზგენ სარგსიანი არკადი ტერ-ტატევოსიანი ანატოლი ზინევიჩი
|
ისგანდარ ჰამიდოვი სურატ ჰუსეინოვი რაჰიმ გაზიევი შამილ ბასაევი[2].svg){kind=small} გულბედინ ხეკმატიარი[1]
| ||||||||
| ნძალეფი | |||||||||
| 1=20,000 (გვალამ ყარაბაღიშ ნძალეფი, თინეფს შქას 8,000 სომხეთშე) 20,000 (სომხეთიშ ნძალეფი)[3] |
42,000 (36,000 ოსქირონე, 1,600 ოჰავე ნძალეფი) [3]
1,500–2,500 ავღანერი დო ჩეჩენი მალიმორეფი | ||||||||
| ნოდინაფეფი | |||||||||
| ღურელი: 4,592[4] ჭკირილი: დოხოლაფირო: 25,000 დინაფილი: 196 |
ღურელი: 25,000[5]-30,000[4] ჭკირილი: 60,000 დინაფილი: | ||||||||
წჷმოხისტორია
რედაქტირაფა
თარი სტატია: სომხეთ-აზერბაიჯანიშ ლჷმა (1918-1920).ჩხუპიქ ყარაბაღიშო დიო ხოლო XX ოშწანურაშ დაჭყაფუს დიჭყჷ, ნამუქჷთ თიმ ბორჯის აზერბაიჯანიშ გომორძგუალათ დო რეგიონშა კონტროლიშ დოწესაფათ გეთუ.
1921 წანას რუსეთიქ კავკაციაშ სუმხოლო სახენწჷფოო: სომხეთიშ დემოკრატიული რესპუბლიკა, აზერბაიჯანიშ დემოკრატიული რესპუბლიკა დო საქორთუოშ დემოკრატიული რესპუბლიკა გეჭოფუ. სხუნუეფიშ რსხუშ აკოქიმინუაშ უკულ, ყარაბაღი სომხეთიშ სსრ-ს გეგნაჩჷ, მუსჷთ დიდ საპროტესტო ყარაფიქ მაჸუნ აზერბაიჯანს, ერევანს - კინ სხუნუეფიშ ოკუპაციაშ სააწმარენჯო აჯანყება მიშჷ. თე ფაქტორეფიშ გიწოლორაფათ, 1921 წანას გვალამ ყარაბაღიქ აზერბაიჯანს გეგნაჩჷ. 1923 წანას ტერიტორია გვალამ ყარაბაღიშ ავტონომიურ რეგიონო გეგნირთჷ დო აზერბაიჯანიშ სსრ-შა გენშართჷ. თიმ ბორჯიშო, ყარაბაღიშ მახორობაშ 94%-ს სომეხი ერუანობაშ მახორობას აკმადგინანდჷ. ავტონომიურ რეგიონიშ ნანანოღა შუშაშე ხანკენდიშა გეგნიღეს, ნამუსჷთ სომეხური კუნთხუ სტეფანაკერტის უძახუნ.
სქოლიო
რედაქტირაფა- ↑ 1.0 1.1 Taarnby, Michael. "The Mujaheddin in Nagorno-Karabakh: A Case Study in the Evolution of Global Jihad." Real Institute Elcano. 5 September 2008.
- ↑ Griffin, Nicholas (2004). Caucasus: A Journey to the Land Between Christianity and Islam. Chicago: University of Chicago Press, 185–186 ხს.. ISBN 0-226-30859-6.
- ↑ 3.0 3.1 Levon Chorbajian, Patrick Donabédian, Claude Mutafian The Caucasian knot: the history & geopolitics of Nagorno-Karabagh. Zed Books, 1994, p. 14. ISBN 978-1-85649-288-1.
- ↑ 4.0 4.1 (რუს.) Melik-Shahnazarov, Arsen. Нагорный Карабах: факты против лжи.
- ↑ "Winds of Change in Nagorno Karabakh ." Euronews. 28 გერგობათუთა 2009.