1990

1990 (ვითოშ ჩხოროშ ოთხონეჩდოვითი) წანა — გრიგორიანული კალენდარით ვანარკი წანმოწანა, ნამუშ პირველი დღა რე თუთაშხა. თე წანა რე XX ოშწანურაშ მა-9 დეკადაშ მა-10 წანა.

ვითოშწანურა:	I · II · III
ოშწანურა:	XIX · XX · XXI
წანეფი:	1987 · 1988 · 1989  1990 1991 · 1992 · 1993

1990 წანა შხვა კალენდარეფს

გრიგორიანული კალენდარი	1990 MCMXC
იულიანური კალენდარი	1989—1990 (14 ღურთუთაშე)
იულიანური კალენდარი ბიზანტიურ ერაწკჷმა	7498—7499 (14 ეკენიაშე)
ურიული კალენდარი	5750—5751
ისლამური კალენდარი	1410—1411
ჯვეშქორთული კალენდარი	(21 მელახშე)
- ოქიანუშ აკოქიმინუაშე	7593—7594 („ჴფჟგ“—„ჴფჟდ“)
- ქირსეშე	1990 („ჩშჟ“)
- ქორონიკონით	XIV მორთინა დო 146 („რმვ“) წანა
ჯვეშსომეხური კალენდარი	4482—4483 (11 მარაშინათუთაშე)
სომეხური ოხვამური კალენდარი	1439 ԹՎ ՌՆԼԹ
ეთიოპური კალენდარი	1982—1983
რომიშ დორსხუაფაშე	2742—2743 (4 მესიშე)
ჯვეშინდური კალენდარი
- ვიქრამ-სამვატი	2046—2047
- შაკა სამვატი	1912—1913
- კალი-იუგა	5091—5092
ირანული კალენდარი	1368—1369
ბუდისტური კალენდარი	2533
იაპონური კალენდარი	2-ა წანა ჰეისეი
ჩინური კალენდარი	4686—4687 己巳 — 庚午 ჸვინთელი დრაკონი — ჩე ცხენი

ვიკიოწკარუეს^? რე ხასჷლა თემაშენ:

1990

მოლინეფი

ღურთუთა

• 3 ღურთუთა - პანამაშ ჸოფილი ლიდერ მანუელ ნორიეგაქ ჩებარჷ ამერიკაშ ოურდუმე ნძალეფს.
• 7 ღურთუთა - პიზიშ ელართელი ჸორშიქ ჯარალუაშო კილერქ იჸუ ავარიული დგომარობაშ გეშა.
• 10 ღურთუთა - ტაიმ ვორნერი (ინგ. Time Warner) აკიქიმინჷ კორპორაციაეფიშ ტაიმ დო ვორნერ კომუნიკაციფიშ ესვარუაშ შედეგო.
• 11 ღურთუთა - მასიური (200.000) დემონსტრაცია ლიტვაშ ზოხორინალაშ ხუჯიშ დაკინალო.
• 13 ღურთუთა - დაგლას ვაილდერქ გჷნირთჷ მაართა აფრო-ამერიკალი შტატიშ თარობაშ მამართალო ააშ-შ ისტორიას რიჩმონდის, ვირჯინია.
• 15 ღურთუთა - ვითოშობათ ადამიერქ გემიშეჭკირჷ შტასიშ შტაბ-ორენშა ბერლინს პიჯური დინნაჭარეფიშ ოჩუალარო.
• 22 ღურთუთა რობერტ ტაპპან მორის ჯუნიორს დუდიშულაშ გოხურგუაქ მიესაჯჷ 1988 წანას ინტერნეტ ვირუსიშ გიშაშქუმალაშო.
• 25 ღურთუთა - ბერლინიშ კიდალა აკოცჷმას იჭყანს.
• 27 ღურთუთა - ნოღა ტირასპოლი, მოლდავეთიშ სსრ, აცხადენს ზოხორინალას მორჩილი ხანით.
• 31 ღურთუთა - მაართა მაკდონალდსიქ (ინგ. McDonald's) გინწყუ მოსკოვს, სსრრ.

ფურთუთა

• 2 ფურთუთა - აპართეიდი: ობჟათე აფრიკაშ პრეზიდენტი ფ.ვ. დე კლერკი ლეგალიზაფაშ ნებას არზენს აფრიკაშ ერუანულ კონგრესის კინ მაჟირაშა დო პიჯალას დჷთმოდვანს ნელსონ მანდელაშ პატიმარობაშე გოდუდიშულობაშოთ.
• 7 ფურთუთა - სხუნუეფიშ რსხუქ ოფიციალურო აკოცუ: სხუნუეფიშ კომუნისტური პარტიაშ ცენტრალური კომიტეტი ოთანხუ დათმას მართუაშ მონოპოლია.
• 11 ფურთუთა - ნელსონ მანდელა გოდუდიშულერქ იჸუ ვიქტორ ვერსტერიშ ციხეშე, კეიპტაუნწკჷმა არხოს, ობჟათე აფრიკა.
• 13 ფურთუთა - გერმანიაშ გოართოიანაფა: მეჭირინელქ იჸუ აპიჯალაქ გერმანიაშ გოართოიანაფაშ ჟი ეტაპიან გეგმაშენ.
• 15 ფურთუთა - 8 წანაშ უკული გოართოიანაფილ ომაფექ დო არგენტინაქ აკადგინეს დიპლომატიური რსხუეფი. გოართოიანაფილ ომაფექ რსხუ მეჭყვიდჷ არგენტინაშით ფოლკლენდიშ კოკეფშა (ბრიტანეთიშ დოჸუნალას მარენჯი ტერიტორია) მიშაჭკირუაშ გეშა.
• 26 ფურთუთა - სსრრ ოთანხმუ ედომუშამო გეგშიონას ოურდუმე ნძალეფი (73500 მანინალე) ჩეხოსლოვაკიაშე 1991 წანაშ კვირკვეშო.

მელახი

• 6 მელახი - SR-71 ამყარენს ამერიკაშ ტრანსკონტინენტური სიჩქარაშ რეკორდის (1 სათი, 8 წუთი, 17 წამი), მუთ თაშნეშე თიში ბოლო ოფიციალური ფურინუა რდჷ.
• 9 მელახი - ექ. ანტონია ნოველლოქ გერინაფილქ იჸუ ააშ-იშ თარ ექიმო (Surgeon General), ნაუქჷთ თიქ გჷნირთჷ ააშ-შ ისტორიას თე პოსტის წჷმორინაფილ მაართა ოსურპატჷნო, დო თეწკჷმა ართო ლათინური წჷმოულობაშ.
• 11 მელახი
  • ლიტვაქ სხუნუეფიშ რსხუშე ზოხორინალა გაგჷმაცხადჷ.
  • პატრიციო ეილვინი გჷნირთჷ მაართა დემოკრატიულო გიშაგორილ პრეზიდენტო ჩილეს, 1970 წანაშ უკული.
• 15 მელახი
  • სსრ რსხუშ მაართა ემაჸონაფალ პრეზიდენტო გიშაგორილქ იჸუ მიხეილ გორბაჩოვქ.
  • სპარსეთიშ ჸუჯიშ ლჷმა: ერაყალეფქ გითოშკვიდაფა მეუსაჯეს ბრიტანალ ჟურნალისტის ფარზად ბაზოფტის ჯაშუშობაშ ბრალგეწამებათ. დაფნე პარიშის, ბრიტანალ მედდას - 15 წანა დუდიშულაშ გოხურგუა მეუსაჯეს წოროკათაფაშო.
• 18 მელახი
  • 12 ფეჭარულ ნახანდიქ, ფასებული 100 მილიონ ააშ დოლარო, მეხირილქ იჸუ პოლიციაშ წორომახანდეთ მუკოქუნელი ჟირი მახინჯიშით იზაბელა სტიუარტ გარდნერიშ მუზეუმშე, ბოსტონს, მასაჩუსეტსის. თენა რდჷ ამერიკაშ ისტორიას ხანტურული ნახანდეფიშ არძაშე მასშტაბური ხირუა (ნოხირ 2005 წანაშო გორილი ვა რდჷ).
  • ბჟაეიოლი გერმანია მაართა დუდიშულ გიშაგორუეფს მანჯენს 1932 წანაშ უკული.
• 20 მელახი - ფილიპინეფიშ ჸოფილი პრეზიდენტიშ, ფერდინანდ მარკოსის ალმასქუ, ემელდა მარკოსიშ სასამართალო პროცესი იჭყაფუ, მექრთამობაშ, სახენწჷფო ღვენობაშ დიდი მუდანობათ გოფლანგუაშ დო გჷთოძალუაშ ბრალგეწამებათ.
• 21 მელახი : ნამიბიაქ ზოხორინალა გეგმაცხადჷ.
• 29 მესი : რსფსრ ოკათე დეპუტატეფიშ I ხუნას, ბორის ელცინი გეგშაგორეს რსფსრ-შ უმაღალაშ სხუნუშ მადუდეთ.
• 2 მარაშინათუთა : ერაყიშ ჯარქ ქუვეითშა გემშიჭკირჷ.
• 3 გჷმათუთა : გგეგმიცხადჷ გერმანიაშ გოართოიანაფაქ.
• 15 გჷმათუთა : სსრ რსხუშ ლიდერი მიხეილ გორბაჩოვი დაჯილდეს ნობელიშ პრემიათ შვიდობაშ დარგის.
• 27 გჷმათუთა : ყირგიზეთიშ სსრ-ს მაართა პრეზიდენტო გიშაგორილქ იჸუ ასკარ აკაევქ.
• 22 გერგობათუთა : გოართოიანაფილი ომაფეშ პრემიერ-მინისტრ მარგარეტ ტეტჩერქ პოსტშე გეგნოდირთჷ.

დუნაბადი

მესი

• 29 მესი: დავით ღარიბიანი — სომეხი არტისტი, რეჟისორი, მაჸვენჯი დო მოდელი.

ნაღურა

მელახი

• 20 მელახი : ლევ იაშინი — რუსი მობურთე (დ.1929)

პირელი

• 15 პირელი : გრეტა გარბო — შვედი კინოარტისტი.

კვირკვე

• 20 კვირკვე : სერგო ფარაჯანოვი — სომეხი კინორეჟისორი

მარაშინათუთა

• 5 მარაშინათუთა : ნიკოლოზ ჟავორონკოვი — რუსი ქიმიკოსი
• 27 მარაშინათუთა : რამონ პინეირა ლოპესი — ესპანალი პოლიტიკური დო ინტელექტუალური მოღალე.

ეკენია

• 26 ეკენია : ალბერტო მორავია — იტალიარი ჭარუ (დ.1907)

გჷმათუთა

• 9 გჷმათუთა: ბორის პაიჭაძე — ქორთუ მობურთე. (დ. 1915)
• 14 გჷმათუთა : ლენარდ ბერნსტეინი — ამერიკალი კომპოზიტორი, დირიჟორი (დ.1918)

ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატეფი

• ფიზიკა : ჯერომ აიზაკ ფრიდმანი, ჰენრი უეი კენდალი, რიჩარდ ედუარდ ტეილორი
• ქიმია : ელიას ჯეიმზ კორი
• ფიზიოლოგია დო მედიცინა : ჯოსეფ ე. მარეი, ე. დონალ ტომასი
• ლიტერატურა : ოქტავიო პასი
• შვიდობა : მიხაილ გორბაჩოვი
• ეკონომიკა : ჰარი მარკოვიტცი, მერტონ მილერი, უილიამ შარპი

ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.