ეკვატორული გვინეა
ეკვატორული გვინეა, ედომუშამი ოფიციალური ჯოხოდვალა — ეკვატორული გვინეაშ რესპუბლიკა (ესპ. República de Guinea Ecuatorial; ფრანგ. République de Guinée Équatoriale) - ქიანა ცენტრალურ აფრიკას. 28,000 კვ. კმ. ფართობით რე აფრიკაშ ართ-ართი არძოშე მორჩილი ქიანა. ქიანაშ მახორობა აკმადგინანს 704 001 ადამიერს. ქიანა უხურგანს კამერუნს დო გაბონს. ქიანას ომძღჷ გვინეაშ საროტი.
ეკვატორული გვინეაშ რესპუბლიკა | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
დევიზი: Unidad, Paz, Justicia („ართობა, თინჩალა, სამართალიანობა“) | ||||||
ჰიმნი: Caminemos pisando las sendas |
||||||
ნანანოღა (დო უკაბეტაში ნოღა) | მალაბო / | |||||
ოფიციალური ნინა(ეფი) | ესპანური, ფრანგული, პორტუგალიური | |||||
თარობა | საპრეზიდენტო რესპუბლიკა | |||||
- | პრეზიდენტი | თეოდორო ობიანგ ნგემა მბასოგო | ||||
- | პრემიერ-მინისტრი | იგნასიო მილამ ტანგი | ||||
ფართობი | ||||||
- | გვალო | 28,051 კმ2 (144-ა) | ||||
- | წყარი (%) | მორჩილი | ||||
მახორობა | ||||||
- | 2013 ფასებათ | 704 001[1] (166-ა) | ||||
- | მეჭედალა | 25,14 ად/კმ2 | ||||
აგი (2013) | 0,554 (ოშქაშე) (136-ა) | |||||
ვალუტა | სფა ფრანკი (XAF ) |
|||||
ბორჯიშ ორტყაფუ | WAT (UTC+1) | |||||
ქიანაშ კოდი | GNQ | |||||
Internet TLD | .gq | |||||
ოტელეფონე კოდი | +240 |
ეკვატორული გვინეა აკმოდირთუ მატერიკულ (რიო-მუნი — 26 ვთშ. კმ²) დო კოკაშური (ბიოკო — 2 ვთშ. კმ², კორისკო, ანობონი დო შხვა კოკეფშე.) ნორთეფშე. ქიანაშ ნანანოღა — ნ. მალაბო, ნამუთ იდვალუაფუ კოკი ბიოკოს.
ორთაშობური პირობეფი
რედაქტირაფაეკვატორული გვინეაშ მატერიკული ნორთი — რიო-მუნი — წჷმარინუანს 600—900 მეტრიან ლაკადას, ატლანტიშ ოკიანეშ წყარპიჯიშ მანგას — რზენი რე.
ეკვატორიული კლიმატი, ირო ლამე ჰავა. ოშქაშე თუთაშური ტემპერატურა — +24 °C — +28 °C. ნოლექეფი — 2000 მმშე უმოსი წანმოწანაშ გოძვენას.
ქიანაშ ოწყარმალუე რშვილი ძალამ ბრელი დო წყარხვეიანი რე.
ჩანარობა — ლამე ეკვატორული ტყალეფი. ჩანს 150-შე უმოსი ფასდვალირi ჯალეფიშ გვარობა — ზეთიშ დო ქოქოსიშ პალმეფი, ქობალიშ ჯა, რკინაშ ჯა, ოკუმე დო შხვ.
ქიანა ჩხოლარობათ დიდარი დო მიარეფერუამი რე — ხე შხვადოშხვა გვარობაშ ქიეფი, მუნჭყვეფი, ლეოპარდეფი, ანტილოპეფი დო შხვ. მიარეთ ხე გვერეფი, ფურინჯეფი, ჭანდეფი, ბორბოლიაშობურეფი.
ადმინისტრაციული დორთუალა
რედაქტირაფაეკვატორული გვინეაშ პროვინციეფი - ეკვატორული გვინეა ირთუა 2 რეგიონო დო 7 პროვინციათ[2]:
რეგიონეფი
რედაქტირაფაპროვინციეფი
რედაქტირაფა1-3 პროვინცია ორხველჷ კოკამ გვინეას დო 4-7 კონტინენტურ გვინეას.
- ანობონიშ პროვინცია (სან-ანტონიო-დე-პალე)
- ოორუე ბიოკოშ პროვინცია (მალაბო)
- ობჟათე ბიოკოშ პროვინცია (ლუბა)
- ცენტრო-სურიშ პროვინცია (ევინაიონგი)
- კე-ნტემიშ პროვინცია (ებებიინი)
- ლიტორალიშ პროვინცია (ბატა)
- ველე-ნზასიშ პროვინცია (მონგომო)
პროვინციეფ მუშჸურე ირთუნა რეგიონეფო. [3]
მახორობა
რედაქტირაფამახორობაშ მუდანობა — 704 001 ვთშ. (2013 წანაშ კვირკვეშ თუთაშო ფასებათ).
ონოღე ძინა — 2,7 % (ფერტილურობა — 5 ჩჷქჩჷ ართ ოსურშა, ჩჷქჩჷუეფიშ ღურაფა — 79 - 1000-შა).
თელარაშ ოშქაშე მუდანობა — 62 წანა.
იმუნოდეფიციტური ლახარათ დალახება (აივ) — 3,4% (2007 წანაშ ფასებათ).
ნოღაშ მახორობა — 39 %.
ქიანაშ უშხუაში ეთნიკური ბუნეფი რე ფანგი (86%) დო ბუბი (7%), მახორობაშ მორჩილ ნორთი (1%-შე მერკე) — ევროპალეფი (უმენტაშო ესპანარეფი).
ნინეფი — ესპანური (დოხოლაფირო მახორობაშ 2/3 უჩქჷ) დო ფრანგული (მახორობაშ 1/3-შე მერკეს უჩქუ) — ოფიციალურ ნინეფ რე; აკანური ნინეფი — ფანგი დო ბუბი.
რელიგია — ნომინალურო კათოლიკეფი, მარა პრაქტიკას გიმირინუანა აკანურ რწუმეფს.
ჭარუა-კითხირიშ რჩქინა — 93% ქომოლკათას დო 80% ოსურკათას (2000 წანაშ ფასებათ).
ეკონომიკა
რედაქტირაფაორთაშობური რესურსეფი — ნაბთობი, გაზი, ჯა-ტყა, ორქო, ბოქსიტეფი, ალმასეფი, ტანტალი (მეტალი).
- ოფუტეშ მეურნობა — 2,4 %
- წარმება — 93,3 %
- ნინალაშ სფეროეფი — 4,2 %
ოფუტეშ მეურნობას მოჸუნა — ყავა, კაკაო, ორზა, იამსი, კასავა (ტაპიოკა), ბანანეფი, ქოქოსეფი; ამრავლენა ჩხოლარეფს.
წარმება — ნაბთონიშ მოპალაფა (2013 წანას — 14,6 მლნ ტონა[4]) დო გაზი. ეკვატორული გვინეა — თხიერი ორთაშობური გაზიშ მაწარმებელი დო ექსპორტიორი რე. თარი მაჸიდე რე — ააშ.
აკოანჯარაფილი ნძალეფი
რედაქტირაფაერუანული გვარდია — ეკვატორულ გვინეაშ ჯარიშ თარი აკოანჯარაფილი ნძალა რე. თიშ რანწკეფს იკოროცხუ დოხოლაფირო 1,3 ვთშ. ადმ. (1100 ადამიერი — ოსქირონე ჯარი, 100 ადამიერი — ოურდუმე-ოჰეერე ნძალეფი).
ოინტერესე ფაქტეფი
რედაქტირაფა- თიშ უმკუჯინალო, ნამჷ-და გვინეას ეკვატორიული ჯოხონ, ეკვატორი უმოს ობჟათეშე გოჸუნს, ვინდარო ქიანა იდვალუაფუნ.
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა- ინფორმაცია ააშ-იშ ცენტრალური ოდოზვერუე ომართუეშ ვებ-ხასჷლაშე Archived 2020-08-31 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ინფორმაცია ხასჷლაშე Travel.ru
- ინფორმაცია ხასჷლაშე Geogid.ru Archived 2015-09-08 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ეკვატორული გვინეაშ სურათეფი Archived 2015-08-11 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ეკვატორული გვინეაშ აკოანჟარაფილი ნძალეფი/ ბეტა მაფურინჯეშ გინოჩამა Archived 2016-03-05 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
სქოლიო
რედაქტირაფა- ↑ Countries and Areas Ranked by Population. U.S. Department of Commerce (2013). კითხირიშ თარიღი: 2013-10-26.
- ↑ http://www.dgecnstat-ge.org/Datos/estructurales/Poblacion.htm Archived 2012-12-22 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ↑ http://www.statoids.com/ygq.html
- ↑ Стратегии нефтегазовых ТНК в странах Африки южнее Сахары, С. 167