ეკვატორული გვინეა, ედომუშამი ოფიციალური ჯოხოდვალა — ეკვატორული გვინეაშ რესპუბლიკა (ესპ. República de Guinea Ecuatorial; ფრანგ. République de Guinée Équatoriale) - ქიანა ცენტრალურ აფრიკას. 28,000 კვ. კმ. ფართობით რე აფრიკაშ ართ-ართი არძოშე მორჩილი ქიანა. ქიანაშ მახორობა აკმადგინანს 704 001 ადამიერს. ქიანა უხურგანს კამერუნს დო გაბონს. ქიანას ომძღჷ გვინეაშ საროტი.

ეკვატორული გვინეაშ რესპუბლიკა
ესპ. República de Guinea Ecuatorial
ფრანგ. République de la Guinée Équatoriale
პორტ. República da Guiné Equatorial
ეკვატორული გვინეა
ეკვატორული გვინეაშ
დევიზი: Unidad, Paz, Justicia („ართობა, თინჩალა, სამართალიანობა“)
ჰიმნი: Caminemos pisando las sendas
ეკვატორული გვინეაშ ორენი
ნანანოღა
(დო უკაბეტაში ნოღა)
მალაბო

3°21′ ოორ. გ. 8°40′ ელ. გ. / 

ოფიციალური ნინა(ეფი) ესპანური, ფრანგული, პორტუგალიური
თარობა საპრეზიდენტო რესპუბლიკა
 -  პრეზიდენტი თეოდორო ობიანგ ნგემა მბასოგო
 -  პრემიერ-მინისტრი იგნასიო მილამ ტანგი
ფართობი
 -  გვალო 28,051 კმ2 (144-ა)
 -  წყარი (%) მორჩილი
მახორობა
 -  2013 ფასებათ 704 001[1] (166-ა)
 -  მეჭედალა 25,14 ად/კმ2 
აგი (2013) 0,554 (ოშქაშე) (136-ა)
ვალუტა სფა ფრანკი (XAF)
ბორჯიშ ორტყაფუ WAT (UTC+1)
ქიანაშ კოდი GNQ
Internet TLD .gq
ოტელეფონე კოდი +240

ეკვატორული გვინეა აკმოდირთუ მატერიკულ (რიო-მუნი — 26 ვთშ. კმ²) დო კოკაშური (ბიოკო — 2 ვთშ. კმ², კორისკო, ანობონი დო შხვა კოკეფშე.) ნორთეფშე. ქიანაშ ნანანოღა — ნ. მალაბო, ნამუთ იდვალუაფუ კოკი ბიოკოს.

ორთაშობური პირობეფი

რედაქტირაფა

ეკვატორული გვინეაშ მატერიკული ნორთი — რიო-მუნი — წჷმარინუანს 600—900 მეტრიან ლაკადას, ატლანტიშ ოკიანეშ წყარპიჯიშ მანგას — რზენი რე.

ეკვატორიული კლიმატი, ირო ლამე ჰავა. ოშქაშე თუთაშური ტემპერატურა — +24 °C — +28 °C. ნოლექეფი — 2000 მმშე უმოსი წანმოწანაშ გოძვენას.

ქიანაშ ოწყარმალუე რშვილი ძალამ ბრელი დო წყარხვეიანი რე.

ჩანარობა — ლამე ეკვატორული ტყალეფი. ჩანს 150-შე უმოსი ფასდვალირi ჯალეფიშ გვარობა — ზეთიშ დო ქოქოსიშ პალმეფი, ქობალიშ ჯა, რკინაშ ჯა, ოკუმე დო შხვ.

ქიანა ჩხოლარობათ დიდარი დო მიარეფერუამი რე — ხე შხვადოშხვა გვარობაშ ქიეფი, მუნჭყვეფი, ლეოპარდეფი, ანტილოპეფი დო შხვ. მიარეთ ხე გვერეფი, ფურინჯეფი, ჭანდეფი, ბორბოლიაშობურეფი.

ადმინისტრაციული დორთუალა

რედაქტირაფა

ეკვატორული გვინეაშ პროვინციეფი - ეკვატორული გვინეა ირთუა 2 რეგიონო დო 7 პროვინციათ[2]:

რეგიონეფი

რედაქტირაფა
  1. კოკამ გვინეა (მალაბო)
  2. კონტინენტური გვინეა (ბატა)

პროვინციეფი

რედაქტირაფა
 
ეკვატორული გვინეაშ პროვინციეფი

1-3 პროვინცია ორხველჷ კოკამ გვინეას დო 4-7 კონტინენტურ გვინეას.

  1. ანობონიშ პროვინცია (სან-ანტონიო-დე-პალე)
  2. ოორუე ბიოკოშ პროვინცია (მალაბო)
  3. ობჟათე ბიოკოშ პროვინცია (ლუბა)
  4. ცენტრო-სურიშ პროვინცია (ევინაიონგი)
  5. კე-ნტემიშ პროვინცია (ებებიინი)
  6. ლიტორალიშ პროვინცია (ბატა)
  7. ველე-ნზასიშ პროვინცია (მონგომო)

პროვინციეფ მუშჸურე ირთუნა რეგიონეფო. [3]

მახორობა

რედაქტირაფა

მახორობაშ მუდანობა — 704 001 ვთშ. (2013 წანაშ კვირკვეშ თუთაშო ფასებათ).

ონოღე ძინა — 2,7 % (ფერტილურობა — 5 ჩჷქჩჷ ართ ოსურშა, ჩჷქჩჷუეფიშ ღურაფა — 79 - 1000-შა).

თელარაშ ოშქაშე მუდანობა — 62 წანა.

იმუნოდეფიციტური ლახარათ დალახება (აივ) — 3,4% (2007 წანაშ ფასებათ).

ნოღაშ მახორობა — 39 %.

ქიანაშ უშხუაში ეთნიკური ბუნეფი რე ფანგი (86%) დო ბუბი (7%), მახორობაშ მორჩილ ნორთი (1%-შე მერკე) — ევროპალეფი (უმენტაშო ესპანარეფი).

ნინეფი — ესპანური (დოხოლაფირო მახორობაშ 2/3 უჩქჷ) დო ფრანგული (მახორობაშ 1/3-შე მერკეს უჩქუ) — ოფიციალურ ნინეფ რე; აკანური ნინეფი — ფანგი დო ბუბი.

რელიგია — ნომინალურო კათოლიკეფი, მარა პრაქტიკას გიმირინუანა აკანურ რწუმეფს.

ჭარუა-კითხირიშ რჩქინა — 93% ქომოლკათას დო 80% ოსურკათას (2000 წანაშ ფასებათ).

ეკონომიკა

რედაქტირაფა

ორთაშობური რესურსეფი — ნაბთობი, გაზი, ჯა-ტყა, ორქო, ბოქსიტეფი, ალმასეფი, ტანტალი (მეტალი).

ედპ-შ სტრუქტურა (2009 წანას):

  • ოფუტეშ მეურნობა — 2,4 %
  • წარმება — 93,3 %
  • ნინალაშ სფეროეფი — 4,2 %

ოფუტეშ მეურნობას მოჸუნა — ყავა, კაკაო, ორზა, იამსი, კასავა (ტაპიოკა), ბანანეფი, ქოქოსეფი; ამრავლენა ჩხოლარეფს.

წარმება — ნაბთონიშ მოპალაფა (2013 წანას — 14,6 მლნ ტონა[4]) დო გაზი. ეკვატორული გვინეა — თხიერი ორთაშობური გაზიშ მაწარმებელი დო ექსპორტიორი რე. თარი მაჸიდე რე — ააშ.

აკოანჯარაფილი ნძალეფი

რედაქტირაფა

ერუანული გვარდია — ეკვატორულ გვინეაშ ჯარიშ თარი აკოანჯარაფილი ნძალა რე. თიშ რანწკეფს იკოროცხუ დოხოლაფირო 1,3 ვთშ. ადმ. (1100 ადამიერი — ოსქირონე ჯარი, 100 ადამიერი — ოურდუმე-ოჰეერე ნძალეფი).

ოინტერესე ფაქტეფი

რედაქტირაფა
  • თიშ უმკუჯინალო, ნამჷ-და გვინეას ეკვატორიული ჯოხონ, ეკვატორი უმოს ობჟათეშე გოჸუნს, ვინდარო ქიანა იდვალუაფუნ.

რესურსეფი ინტერნეტის

რედაქტირაფა
 
ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ: