საქორთუოშ ეკონომიკა

საქორთუოშ ეკონომიკაშ თარი დარგეფი რე ოფუტეშ მეურნობა (ჩაი, ციტრუსი, ხილი, თუთუმი, ღვინი), მანქანაშენწყუალა, მეტალურგია, ჰიდრორესურსეფი. დიდი თოლ-ჸუჯი მითმიაჩამუ საკურორტო-ტურისტული კომპლექსიშ კინე ახალშე აკოდგინუას, ნამუთ კინოხ ირწანურო 2 მლნ ადამიერს ონინალუდჷ. ოფუტეშ მეურნობაშ პროდუქცია (ჸურძენი, ჩაი, ციტრუსეფი).

საქორთუოშ ეკონომიკა
ვალუტა	ლარი/ხურდა:თეთრი
ფისკალური წანა	1 ღურთუთა - 31 ქირსეთუთა
სავაჭარო ორგანიზაციეფი	მსო, სუამი დო შხვ.
ეკონომიკაშ აბანი მოსოფელს	118-ო
სტატისტიკა
ედპ ძინა	2% (2015) 4.7% (2014) 6.2% (2012) 7.0% (2011) 5.7% (2003-2011 average)
ედპ ართ კოჩშა	$6 000 (2012)
ედპ სექტორით	მრეწველობა (17,3%), კომერცია (17,3%), ტრანსპორტი დო კომუნიკაცია (10,6%), ოფუტეშ მეურნობა (8,2%), აკოგაფა (6,2%)
ინფლაცია	-0,9% (2012)
მახორობა სიდაღარაშ ფარდიშ გიმე	11,6% (2014)
საქვარუაფონი რესურსი	1,959 მილიონი (2011)
საქვარუფონი სფერო	ოფუტ. მეურნობა (52,2%), ნინალა (41,3%), ნინალა (6,5%) (2011).
უმუშერობა	12,4% (2014)
რეწუალაშ თარი დარგეფი	ფოლადი, ავიაცია, მანქანეფიშ ხეჭკუდეფი, ელექტროხეჭკუდეფი, მაღაროეფი (მანგანუმი დო ლინჯი), ქიმიური, ჯა-ტყა, ღვინი
სავაჭარო პარტნიორეფი
ექსპორტი	$1, 832 მილიარდი (2015)
თარი პარტნიორეფი	აზერბაიჯანი,  ბულგარეთი,  თურქეთი,  სომხეთი,  რუსეთი,  ჩინეთი (2015)
იმპორტი	$6 289 მილიარდი (2015)
სავაჭარო პარტნიორეფი	თურქეთი 17,8%,  აზერბაიჯანი 8,1%,  უკრაინა 7,6%,  ჩინეთი 7,2%,  გერმანია 6,9%,  რუსეთი 6,0%, (2012)
ჯარალობური ფინანსეფი
სახენწჷფო ვალი	ედპ-შ 29,0% (2011)
მიშნაველეფი	$6,870 მილიარდი (2011)
გასალეფი	$7,081 მილიარდი (2011)
ეკონომიკური მოხვარა	ODA $626,0 მლნ (2010)
კრედიტუნარიანობაშ ფასება	Standard & Poor's: BB- (Domestic) BB- (Foreign) BB (T&C Assessment) Outlook: Stable Moody's: Ba3 Outlook: Stable Fitch: BB- Outlook: Stable
Main data source: CIA World Factbook არძა შანი, შხვა ვარე მოჩამილ-და, ააშ დოლარეფშა რე მოჸუნაფილი

საქორთუოშ ერუანულივალუტა — ქორთული ლარი (GEL).

2007 წანა „ეკონომიკური ბუმიშ“ პერიოდი რდჷ, თიშ გეშა ნამჷ-და ეკონომიკაშ 12.3%-იანი ძინაქ დეფიქსირჷ. 2008 წანაშე 2010 წანაშახ ედპ-შ ძინაშ რკებაშ ტენდენციათ იხასიათებუდჷ, მუღ რუსეთ-საქორთუოშ ლჷმაშ დო მოსოფელიშ ეკონომიკური კრიზისიშით რდჷ გიმოჭანაფილი. 2010 წანაშე 2012 წანაშახ ედპ-შ ძინაშ ტემპი კინ ძინას აგჷნძორენდჷ, 2012 დო 2013 წანეფს კინ რკებაშ ტენდენციათ იხასიათებუდჷ.

საბანკო-საფინანსო დო დოზღვევაშ სისტემეფი

გეძინელი ინფორმაცია: ქორთული კომპანიეფი დო ორგანიზაციეფი

ილია ჭავჭავაძე, საადგილმამულო სათავადაზნაურო ბანკიშ ხემანჯღვერობაშ პერიოდის, დიო ხოლო 1883 წანაშე გაზეთ „ივერია“-ს ობჟინუანდჷ, შინელი ორგანიზაციაშ, ჯარალობური ხანდაშ დო მოღალობაშ აკმაკორობალ ოქმეფს (რუბრიკას „დინოხოლენი მიმოჯინა“). თე ეკონია ოსხირო გჷნმირთუ მაართა ქორთული საბანკო-საფინანსო ინსტიტუტიშ — მაართა საარძო წჷმორინაფაში. ილია ღანკმეწურაფილო ხანდენდჷ საბანკო ნინალაშ კულტურაშ საქორთუოშ დაკვირდებაშ ოკითხეფშენ. ოშშე უმოსი წანაშ უკული, XX ოშწანურაშ 90-იან წანეფს, ზოხორინალაშ დორთინაფაშე — ამდღარშახ, საქორთუოშ საბანკო-საფინანსო ბუნეფი, თინეფიშ მოღალობეფი დო მეჭირინაფეფი წჷმარინუანს ხოლო ართ, შანულამ ერუანულ ფასეულობას სტაბილური, სახენწჷფობური გოვითარაფაშ შარას.

ამდღა საქორთუოშ ეკონომიკაშ სექტორს ხანდენს მუსხირენ კომერციული ბანკი დო ბანკეფიშ ასოციაცია:

• საქორთუოშ ბანკეფიშ ასოციაცია
• ბაზის ბანკი
• ბანკი რესპუბლიკა (ბუნა სოსიეტე ჟენერალი)
• ვითიბი (ჸოფილი გაერთიანებული ქართული ბანკი)
• თიბისი ბანკი
• პროკრედიტბანკი
• საქორთუოშ ბანკი
• ლიბერთი ბანკი (ჸოფილი სახალხო ბანკი)
• სილქ როუდ ბანკი
• სტანდარტ ბანკი

ვასაბანკო საკრედიტო-სადეპოზიტო ორგანიზაციეფი დო საფინანსო-საკრედიტო აზარაშ პროგრამეფი:

• გონათუაშ ართამი საკრედიტო რსხუ

დოზღვევაშ სისტემა:

• დაზღვევაშ ასოციაცია
• ალდაგი-ბი-სი-აი
• ჯი-პი-აი ჰოლდინგი

სახენწჷფფო ინსტიტუტეფი:

• საქორთუოშ ფინანსეფიშ სამინისტრო
• საქორთუოშ ერუანული ბანკი

მაკროეკონომიკური მაძირაფალეფი

რანგი	ქიანა	მიმალი ბალანსი ედპ-წკჷმა ელაზჷმაფათ (2010)	ოერეფოშქაშე სავალუტო ფონდიშ მოჯინა
1	აზერბაიჯანი	27.662	22.664
2	რუსეთი	4.807	5.518
3	უკრაინა	-2.091	-3.893
4	სომხეთი	-13.873	-11.697
5	ბელარუსი	-15.522	-13.442
6	ლიეტუვა	1.835	-1.860
7	მოლდოვა	-8.300	-9.897
8	ესტონეთი	3.565	2.424
9	საქორთუო	-9.618	-11.700
10	ლატვია	-22.938	-8.320

ბონი ურცხოური ინვესტიციეფი

რანგი	ქიანა	ინვესტიციეფი პროცენტულო ედპ-წკჷმა ელაზჷმაფათ (2010)
1	ესტონეთი	85,6
2	საქორთუო	67,1
3	ყაზახეთი	61,1
4	უკრაინა	42,5
5	რუსეთი	28,7
6	სომხეთი	18,5
7	ბელარუსი	18,3

გალენური ვაჭრუა

ექსპორტი

1. ლინჯიშ მადანეფი — 11,3%
2. ფერომიშნანდღულაფეფი — 9,1%
3. ავტომობილეფი — 8,4%

იმპორტი

1. ნავთობი დო ნავთობპროდუქტეფი — 8,9%
2. სამკურნალო საშუალებეფი — 8,9%
3. ავტომობილეფი — 6,1%

სავაჭრო პარტნიორეფი

1. თურქეთი $1 246,3 მლნ
2. აზერბაიჯანი $663,7 მლნ.
3. ჩინეთი $596,1 მლნ.
4. რუსეთი $594,0 მლნ.
5. უკრაინა $414,5 მლნ.
6. გერმანია $411,2 მლნ.
7. ირლანდია $326,7 მლნ.
8. ბულგარეთი $317,9 მლნ.
9. ააშ $300,6 მლნ.
10. სომხეთი $296,9 მლნ.

ლიტერატურა

• Gugushvili, Alexi: "Understanding Poverty in Georgia" in the Caucasus Analytical Digerst No.34

რესურსეფი ინტერნეტის

• Official site of American Chamber of Commerce in Georgia
• Sakartvelos Ekonomika^{[ღურელი რსხილი]}
• online English language business magazine in Georgia